…κάθε χώρος, κάθε μέλισσα που βουίζει, κάθε σημείο της γης αποτελεί κάτι ιερό - …Αποτελούμε μέρος της γης και η γη αποτελεί μέρος της δικής μας ύπαρξης. Τα ευωδιαστά λουλούδια είναι αδέλφια μας. Ο τάρανδος, το άλογο, ο μεγάλος αετός, είναι αδελφοί μας. Οι ψηλοί βράχοι, τα αφρισμένα κύματα του ποταμού, ο χυμός των αγριολούλουδων, η θερμότητα του σώματος του αλόγου και των ανθρώπων ανήκουν όλα στην ίδια οικογένεια.
Seattle-αρχηγός των Ινδιάνων φυλής Ντουάμις

Δευτέρα 30 Απριλίου 2012

Η διατροφή των Γιόγκι


Σύμφωνα με τη φιλοσοφία της yoga, το φαγητό ταξινομείται σύμφωνα με τις αντιδράσεις που προκαλεί στο σώμα και στο νου. Πιο συγκεκριμένα, το φαγητό χωρίζεται στις εξής τρεις κατηγορίες: SATTVIC (ηρεμία, γαλήνη) RAZASIC (δραστηριότητα) και TAMASIC (σκοτάδι, αδράνεια).
SATTVIC ΤΡΟΦΗ: Ηρεμεί, προσφέρει διαύγεια και πνευματική εξέλιξη. Περιέχει κυρίως φρούτα, καρπούς, σπόρους, λαχανικά (με πράσινα φύλλα), προϊόντα ολικής αλέσεως, μέλι, νερό, βιολογικό γάλα. Γενικότερα, περιλαμβάνει φρέσκα βιολογικά προϊόντα και όχι κονσερβοποιημένα και κατεψυγμένα προϊόντα.
RAZASIC ΤΡΟΦΗ: Τονώνει το σώμα αλλά ταυτόχρονα προκαλεί δραστηριότητα και υπερδιέγερση στο νου. Το razasic φαγητό περιέχει πικάντικα φαγητά, τονωτικά όπως καφές, τσάι, αυγά, σκόρδο, κρεμμύδι, κρέας, ψάρι, σοκολάτα και γενικότερα αποφεύγεται από τους yogi.
TAMASIC ΤΡΟΦΗ: Βαραίνει το σώμα και θολώνει το μυαλό. Το tamasic περιέχει αλκοόλ και μεγάλες ποσότητες φαγητού.
Τρόπος Μαγειρέματος
 Το σωστό για τους yogi είναι να γεμίζει το μισό στομάχι με φαγητό, το ¼ με νερό και το υπόλοιπο να παραμένει άδειο. Επίσης, ο τρόπος με τον οποίο μαγειρεύεται το φαγητό μπορεί να αλλάξει τη φύση του. Οι καρποί γίνονται sattvic όταν μαγειρευτούν, ενώ το μέλι γίνεται "δηλητηριώδες" όταν μαγειρεύεται. Επίσης, η φύση της τροφής μπορεί να αλλάξει αν αναμειγνύονται διάφορα είδη τροφών (π.χ. razasic με tamasic)  ή με καρυκεύματα ή αν αποθηκεύονται για μεγάλο χρονικό διάστημα. Παραδείγματος χάρη, οι σπόροι πρέπει να ωριμάζουν ενώ τα φρούτα δεν πρέπει.
«Τρώμε για να ζούμε» και όχι "Ζούμε για να τρώμε"
Η ώρα στην οποία τρώμε και ο τρόπος με τον οποίο τρώμε είναι πολύ σημαντικά. Δεν πρέπει να τρώμε αργά το βράδυ (πρέπει οπωσδήποτε να υπάρχει ένα κενό τουλάχιστον 2 ωρών ή ακόμα καλύτερα 3-4 ωρών πριν από τον ύπνο). Το φαγητό πρέπει να είναι φρεσκομαγειρεμένο. Η διάθεση του ανθρώπου που μαγειρεύει επηρεάζει πάντα το γευστικό αποτέλεσμα. Το φαγητό πρέπει να είναι νόστιμο έτσι ώστε να το ευχαριστιόμαστε. Κάποιοι yogis προτιμούν να τρώνε φαγητό το οποίο είναι μαγειρεμένο από τους ίδιους ή από άλλους yogi.
Ναι στη χορτοφαγία
Για τους yogi η χορτοφαγία είναι πολύ σημαντική. To κρέας και το ψάρι όχι μόνο κάνουν κακό στη yoga αλλά είναι ενάντια σε έναν από τους βασικούς κανόνες της yoga (yamas) που διέπουν τη φιλοσοφία της και αναφέρονται στην έλλειψη της βίας. Παραδοσιακά, η διατροφή των yogi είναι λακτο-χορτοφαγική και αποφεύγονται τα αυγά και η ζωική σάρκα. Οι yogis πιστεύουν ότι την ώρα της σφαγής, ο φόβος του θανάτου διαπερνά τα κύτταρα του ζώου. Έρευνες έχουν δείξει ότι οι χορτοφάγοι είναι πιο υγιείς από τους κρεατοφάγους και ζουν πιο πολλά χρόνια. Τέλος, στις μέρες μας τα γαλακτοκομικά προϊόντα είναι εξίσου επικίνδυνα με το κρέας καθώς τα ζώα που μεγαλώνουν σε φάρμες ζουν σε πολύ κακές συνθήκες και παίρνουν αντιβιοτικά και ορμόνες προκειμένου να παράγουν περισσότερη ποσότητα γάλατος, τα οποία περνάνε στο γάλα. Συνεπώς, σατβική διατροφή είναι μόνο αυτή η οποία δεν περιέχει καθόλου ζωικά προϊόντα.
Ελένη Ζωϊοπούλου, Δασκάλα Γιόγκα

Ayurveda η πανάρχαια πρακτική της τέλειας ισορροπίας και υγείας



Ο όρος Αγιουρβέδα είναι σύνθετη λέξη, με δύο σανσκριτικές ρίζες: Ayus που σημαίνει «ζωή» (αλλά και μακροβιότητα) και Veda  που σημαίνει «γνώση» ή «επιστήμη». Για αυτό το λόγο η Αγιουρβέδα συνήθως μεταφράζεται ως «επιστήμη της ζωής».

Πρόκειται για μια αρχαία ινδική γνώση ηλικίας περίπου 5000 ετών. Οι πηγές της βρίσκονται στις Βέδες, στα αρχαιότερα κλασικά κείμενα του κόσμου μας. Μέσα σε αυτά υπάρχουν τρία βασικά κείμενα για την Αγιουρβέδα: τα Charak, Sushrut και Vagbhat.
Η Αγιουρβέδα είναι η ιατρική παράμετρος της βεδικής γνώσης και πιθανότατα, το πιο γνωστό της τμήμα. Στο βεδικό και γιογκικό σύστημα, η υγεία προσεγγίζεται ως βάση για δημιουργική και πνευματική ανάπτυξη και όχι ως κάτι το αυτοτελές. Ο στόχος της ζωής δεν είναι μόνο να ζήσουμε, αλλά και να ανακαλύψουμε το νόημα της ζωής. Γι’αυτό πρέπει να χρησιμοποιούμε το  χρόνο και την ενέργεια που μας προσφέρει η υγεία του σώματός μας για να αναπτύξουμε την ανώτερη φύση μας.

Πάνω στη βάση αυτής της βεδικής φιλοσοφίας κτίστηκε ένα ολόκληρο ιατρικό και θεραπευτικό σύστημα, το οποίο ενσωματώνει μέσα του προτάσεις και θεραπείες τόσο για τους ασθενείς όσο και για τους υγιείς ανθρώπους. Πολλούς αιώνες πριν ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO) παραδεχτεί ότι η υγεία δεν σημαίνει μόνο υγιή φυσική κατάσταση και απουσία της αρρώστιας, η Αγιουρβέδα είχε αναπτύξει έναν ολόκληρο τρόπο ζωής που ενισχύει την υγεία και προωθεί τη μακροζωία. Η Αγιουρβεδική ιατρική θεραπεύει το κάθε μεμονωμένο ανθρώπινο ον παρατηρώντας το, ταυτόχρονα, σε τρία επίπεδα: πνευματικό (διανοητικό), φυσικό και κοινωνικό.

Η βασική αρχή της αγιουρβεδικής τέχνης της ζωής υποστηρίζει πως ο νους έχει την πιο βαθιά επίδραση στο σώμα, οπότε οι αιτίες για την καλή κατάσταστη της υγείας μας, όπως και για την αρρώστια βρίσκονται στη δική μας συνειδητότητα. Με άλλα λόγια εμείς οι ίδιοι  είμαστε σε μεγάλο βαθμό υπεύθυνοι για την κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε, γιατί έχουμε την δυνατότητα να επέμβουμε συνειδητά σε αυτή και να αυτοθεραπευτούμε, ξεφεύγοντας, τελικά, από οποιαδήποτε ανισόρροπη κατάσταση

Ο τελικός στόχος της Αγιουρβέδα είναι να μας πει πως μπορούμε να επηρεάσουμε, να διαμορφώσουμε, να επεκτείνουμε και να ελέγξουμε τη ζωή μας, χωρίς την παρεμβολή των ασθενειών ή της γήρανσης. Σύμφωνα, λοιπόν, με την φιλοσοφία της, η ίδια η φύση είναι αυτή που θεραπεύει. Εμείς, το μόνο που πρέπει να κάνουμε, είναι να βοηθήσουμε τις διεργασίες της και να συντονιστούμε μαζί της. Συνεπώς η Αγιουρβέδα οδηγεί με φυσικό τρόπο στις άλλες βαθύτερες πλευρές της βεδικής σοφίας. Επίσης, είναι μια πλευρά της Γιόγκα και, κυρίως, της Χάθα Γιόγκα με την οποία μπορεί να συνδυαστεί.

      

Ενώ η Χάθα Γιόγκα μας παρέχει ασκήσεις για φυσική υγεία, ευλυγισία και χαλάρωση, η Αγιουρβέδα μας δίνει την γνώση του πώς να φροντίσουμε το σώμα μας από την άποψη της διατροφή και της φαρμακολογίας. Και τα δυο βοηθούν στην εναρμόνιση του φυσικού σώματος, ώστε οι δυνάμεις της εσωτερικής συνείδησης να δραστηριοποιηθούν μέσω του σώματος.

Επειδή η φύση δεν ξεγελιέται και μια πλήρης και ευτυχισμένη ζωή απαιτεί αυτοπειθαρχία και αυτογνωσία, που θα μας οδηγήσουν πέρα από την προσωπική δυστυχία και αρρώστια, έτσι και η Αγιουρβέδα δεν μας προσφέρει μικρές αλλαγές, γρήγορες θεραπείες, μαγικά φίλτρα αδυνατίσματος ή μακροζωίας.
 
Όμως η Αγιουρβέδα έχει τη μαγεία της, όπως άλλωστε η ίδια η φύση. Επομένως, πιθανότατα αληθεύει ο ισχυρισμός ότι, αν εφαρμόσουμε τον αγιουρβεδικό τρόπο ζωής αφομοιώνοντας τη γνώση του και εφαρμόζοντάς τον καθημερινά, θα καταλάβουμε πολύ σύντομα το τεράστιο μακροπρόθεσμο όφελος που μας χαρίζει. Θα μάθουμε να διοχετεύουμε την κοσμική ενέργεια μέσα μας και να αποδεχόμαστε την ευθύνη της δικής μας ύπαρξης.

Η Αγιουρβεδική τυπολογία
Σύμφωνα με την Αγιουρβέδα, δεν είμαστε όλοι μας φυσικά ίδιοι, ούτε το σώμα μας αντιδρά με τον ίδιο τρόπο. Ο καθένας μας είναι ένας μοναδικός συνδυασμός των βιολογικών ιδιοσυγκρασιών. Το κάθε ανθρώπινο σώμα αποτελείται από πέντε στοιχεία: Prithvi (γή), Apa (νερό),  Tejas (φωτιά),  Vayu (αέρας),  Akash (σύμπαν). Η δομική όψη του σώματος είναι φτιαγμένη από αυτά τα πέντε στοιχεία, αλλά η λειτουργική του όψη κυβερνείται από τις τρεις βιολογικές ιδιοσυγκρασίες, που λέγονται Ντόσα (Dosha). Ο κάθε σωματότυπος έχει 25 βασικές ιδιότητες (Guna).
 
Για αυτό το λόγο η Αγιουρβέδα χωρίζει, γενικά, τα άτομα σε τρεις τύπους, ανάλογα με την επικρατέστερη ιδιοσυγκρασία από τις τρεις που υπάρχουν στη φύση τους. Οι τύποι αυτοί είναι οι Βάτα (Vata), Πίτα (Pita), και Κάφα (Kapha).

Ο συνδυασμός του αιθέρα και του αέρα δημιουργεί τη μορφή που είναι γνωστή στο αγιουρβεδικό σύστημα ως Βάτα Ντόσα. Ο τύπος Βάτα κυβερνάται από την αρχή της κίνησης, για αυτό και θεωρείται πως εκφράζει τη δύναμη που διευθύνει, την αυθόρμητη διάθεση, τις νευρικές παρορμήσεις, την κυκλοφορία του αίματος και την αναπνοή. Οι άνθρωποι αυτού του τύπου είναι ασυνήθιστα ψηλοί ή κοντοί και αδύνατοι. Το δέρμα τους είναι πολλές φορές θαμπό χωρίς λάμψη, με τάση για διάφορες δερματοπάθειες. Τους καταλαμβάνει όρεξη για διάφορα πράγματα που τη χάνουν ύστερα από μερικές μπουκιές. Είναι μη ανεκτικοί στο κρύο και τον αέρα και αν κι έχουν στιγμιαία ποσά ενέργειας είναι μικρής διάρκειας και αντοχής. Οι τύποι Βάτα είναι νευρικοί, ανυπόμονοι, υπερδραστήριοι, ενθουσιώδεις και μπορεί να υποφέρουν από αϋπνίες ή δυσκολίες στον ύπνο.

Ο συνδυασμός της φωτιάς και νερού δημιουργεί τον τύπο Πίτα. Ο τύπος Πίτα κυβερνάει τις διαδικασίες των μετασχηματισμών ή μεταβολισμών. Η χώνεψη της τροφής στο σώμα μας είναι ένα καλό παράδειγμα για μια Πίτα λειτουργία. Η Πίτα επίσης έχει την ευθύνη για το μεταβολισμό των οργάνων και για το σύστημα ιστών, καθώς και για τον κυτταρικό μεταβολισμό. Οι τύποι Πίτα έχουν καλή κυκλοφορία αίματος, ζεστό, λιπαρό και πολλές φορές κόκκινο δέρμα, με λεπτά μαλλιά και πιθανό γρήγορο γκριζάρισμα ή φαλάκρα. Έχουν οξεία όρεξη, διψούν πολύ και ιδρώνουν εύκολα.

 Τέλος ο συνδυασμός των στοιχείων νερό και γη δημιουργεί τον τύπο Κάφα. Μερικές από τις βασικές ιδιότητες (Guna) αυτής της ιδιοσυγκρασίας είναι η βραδύτητα, η ψυχρότητα, η σταθερότητα, η απαλότητα και η μαλθακότητα. Οι άνθρωποι Κάφα τείνουν προς την παχυσαρκία, έχουν συμπαγή και καλά ανεπτυγμένο σκελετό με καλή ανάπτυξη των οστών. Έχουν άσπρο, χλωμό και υγρό δέρμα, συνεχή όρεξη αλλά χαμηλό μεταβολισμό και είναι μη ανεκτικοί στο κρύο και την υγρασία.

Εκτός από τους τρεις βασικούς τύπους, διακρίνονται άλλοι τέσσερις, οι οπoίοι είναι αποτέλεσμα συνδυασμών αυτών των τριών. Οπότε, εκτός από τον καθαρά Βάτα τύπο, καθαρά Πίτα τύπο και καθαρά Κάφα τύπο, υπάρχουν ο Βάτα-Πίτα, ο Πίτα-Κάφα, ο Κάφα-Βάτα και ο τριπλός  Κάφα-Βάτα-Πίτα τύπος.

Μερικοί αγιουρβεδικοί γιατροί δίνουν αριθμoύς για να παραστήσουν τις αναλογίες της Βάτα, Πίτα, Κάφα στο σώμα ή σε περίπτωση ασθένειας. Για παράδειγμα, ένας άνθρωπος μπορεί να είναι τύπος: Βάτα 4, Πίτα 2, Κάφα 1. Από αυτόν το συνδυασμό των τριών ιδιοσυγκρασιών φαίνεται μια υψηλή Βάτα κατάσταση αλλά επίσης και χαρακτηριστικά της Πίτα και της Κάφα ντόσα. Όμως, δεν υπάρχει κάποιος στάνταρ τρόπος για να βρεί κανείς τον τύπο και έτσι συνήθως ο κάθε πρακτικός έχει το δικό του συγκεκριμένο σύστημα που ακολουθεί.

Στην αγιουρβεδική ιατρική, το σώμα αναπτύσσει 7 ιστούς: το πλάσμα, το αίμα, τους μύες, το λίπος, τα κόκαλα, το νωτιαίο μυελό, το νευρικό ιστό και τον αναπαραγωγικό ιστό (στα σανσκριτικά είναι rasa, rakta, mamsa, meda, asthi, majja, shukra). Η τέχνη της Αγιουρβέδα αναγνωρίζει 14 συστήματα καναλιών στον αρσενικό και 16 συστήματα στο γυναικείο οργανισμό (είναι παρόμοια με τους μεσημβρινούς της κινέζικης ιατρικής). Τα 3 υπάρχουν για να παρέχουν τροφή στο σώμα. Αυτά είναι τα κανάλια της αναπνοής, της τροφής και του νερού. 7 κανάλια υπστηρίζουν τους 7 ιστούς και 3 αποβάλλουν τα απόβλητα του σώματος, με το σύστημα των περιττωμάτων, των ούρων και του ιδρώτα. Όσον αφορά, τέλος, τον εγκέφαλο, αυτός αποτελεί από μόνος του ένα ιδιαίτερο σύστημα που συνδέει το νευρικό με το αναπαραγωγικό σύστημα.


Σύμφωνα με τον αγιουρβεδικό τρόπο ζωής, μια ισορροπημένη δίαιτα δεν σημαίνει πως πρέπει να προσέχουμε ιδιαίτερα τις θερμίδες, τις βιταμίνες, τα μεταλλικά στοιχεία, τα λίπη και τις πρωτεΐνες. Η αγιουρβεδική διατροφή υπολογίζει, πρώτα απ’όλα, στους σωματικούς ιστούς, τα επίπεδα του νερού, τα επίπεδα του αλατιού, τους ηλεκτρολύτες στο σώμα, όπως και τις ιδιότητες την τροφών (gunas) και τη συγκεκριμένη ιδιοσυγκρασία (dosha) του κάθε μεμονωμένου ατόμου. Επίσης, εστιάζεται στις γεύσεις, στην ποιότητα της τροφής, στη ζωτικότητα (prana), όπως και στην καλή αφομοίωση (sadhana) των τροφών από το σώμα.

Για παράδειγμα, ξέρουμε θεωρητικά ότι η βιταμίνη C υπάρχει στο πορτοκάλι και ότι ο οργανισμός μας το χρειάζεται, αλλά, κατά την αγιουρβεδική διατροφή, αυτό που θα μας οδηγήσει να φάμε ένα πορτοκάλι θα είναι η ξινή και γλυκειά γεύση του, η φρεσκάδα που θα μας προσφέρει.
Ο οδηγός μας προς τις ουσίες που χρειαζόμαστε, ως συγκεκριμένοι τύποι, είναι το ένστικτο και οι γεύσεις που μας ελκύουν και ουσιαστικά δεν υπάρχει κανένας λόγος να μετατρέπουμε τη διατροφή μας σε μόνιμο διανοητικό πονοκέφαλο.
Η αγιουρβεδική επιστήμη αναγνωρίζει στις τροφές και τα βότανα 6 γεύσεις (rasa), που είναι το γλυκό, το αλμυρό, το πικρό, το στυφό, το πικάντικο και το ξινό. Η κάθε γεύση αποτελείται από 2 στοιχεία. Το γλυκό συντίθεται από γη και νερό, το αλμυρό από νερό και φωτιά, το ξινό από γη και φωτιά και το στυφό από γη και αέρα. 3 γεύσεις αυξάνουν και 3 μειώνουν καθεμία από τις βιολογικές ιδιοσυγκρασίες (dosha).

Η Κάφα ντόσα αυξάνεται από το γλυκό, τα αλμυρό και το ξινό (στα οποία επικρατεί γη και νερό) μειώνεται από το πικάντικο, το πικρό και το στυφό (στα οποία επικρατεί ο αέρας).
Η Βάτα ελαττώνεται από το γλυκό, το αλμυρό και το ξινό και αυξάνεται από το πικρό, το στυφό και το πικάντικο.
Η Πίτα αυξάνεται από το πικάντικο, το ξινό  και το αλμυρό (στο οποία επικρατεί η φωτιά) και μειώνεται από το πικρό, το στυφό και το γλυκό (τα οποία δεν έχουν καθόλου φωτιά).
Ένα ισορροπημένο γεύμα
πρέπει να περιλαμβάνει και τις 6 γεύσεις.

                 

Ο τύπος Βάτα ισορροπείται με διαφορετικές γεύσεις από ότι ο τύπος Πίτα ή Κάφα. Οι γεύσεις που ισορροπούν την Βάτα ντόσα είναι γλυκό, ξινό, αλμυρό, βαρύ, λιπαρό και ζεστό. Αντίθετα, οι γεύσεις που την επιβαρύνουν είναι το πικάντικο, πικρό, στυφό, ελαφρύ, ξηρό και κρύο. Για παράδειγμα το σιτάρι είναι βαρύ, ενώ το κριθάρι ελαφρύ, το βοδινό είναι βαρύ, το κοτόπουλο ελαφρύ. Το γάλα είναι λιπαρό ενώ το μέλι είναι ξηρό. Τα φασόλια είναι λιπαρά, οι φακές ξηρές, τα καρύδια λιπαρά και τα λάχανα ξηρά. Κρύο ή ζεστό: το πιπέρι είναι ζεστό, η μέντα είναι κρύα, το μέλι είναι ζεστό, η ζάχαρη είναι κρύα, τα αυγά είναι ζεστά, το γάλα είναι κρύο. Αυτές οι ιδιότητες μιλάνε κατευθείαν στη γλώσσα και στο στομάχι.
Δεν χρειάζεται καν να θυμόμαστε αυτές τις γεύσεις. Παρόλο που τα αγιουρβεδικά κείμενα δίνουν μεγάλους καταλόγους τροφών σχετικά με τις γεύσεις που ταιριάζουν σε κάθε τύπο, η γνώση αυτή βρίσκεται ήδη ενσωματωμένη μέσα μας. Αν θέλουμε να είμαστε σε αρμονία με τη φύση, θα τρώμε φαγητά που έχουν για μας ελκυστικές γεύσεις, θα τρώμε ακριβώς τα φαγητά που εκείνη τη στιγμή χρειάζεται ο οργανισμός μας για να αποκτήσει την ισορροπία του.
Οι γεύσεις που ισορροπούν την Πίτα ντόσα είναι το γλυκό, το πικρό, το στυφό, όπως το κρύο, βαρύ και ξηρό. Αντοίστοιχα, επιβαρύνουν την Πίτα το πικάντικο, το ξινό, το αλμυρό, όπως και το ζεστό, το ελαφρύ και το λιπαρό. Την Κάφα ντόσα την ισορροπούν οι γεύσεις όπως πικάντικο, πικρό, στυφό, ελαφρύ, ξηρό και ζεστό. Την επιβαρύνουν το γλυκό, το ξινό, το αλμυρό, το βαρύ, το λιπαρό και το κρύο.
Οι τύποι Βάτα, που έχουν μια ακανόνιστη πέψη, για να ισορροπήσουν, έχουν ανάγκη από ήπιες, καλά μαγειρεμένες και εύπεπτες τροφές. Ζεστό γάλα, κρέμα, βούτυρο, ζεστές σούπες, ζεστά δημητριακά και φρεσκοψημένο ψωμί, τσουρέκι, κουλούρι και παρόμοια ζυμωτά. Όλα αυτά που αναφέραμε, έχουν την γεύση του γλυκού, είναι ζεστές και βαριές γεύσεις που κατευνάζουν τη Βάτα ντόσα. Κάθε κρύα, ελαφριά, χαμηλή σε θερμίδες τροφή αυξάνει τη Βάτα και τη κάνει να νιώθει ανικανοποίητη. Όλα τα γλυκά φρούτα είναι καλά για τη Βάτα και καλύτερα από τα πράσινα σταφύλια ή τα ξινά, πράσινα μήλα.
Η πέψη της Κάφα τείνει να είναι αργή και βαριά. Για αυτόν το λόγο το τύπος Κάφα πρέπει να προτιμά για την εξισορρόπηση της ντόσα του τις ζεστές, ελαφριές τροφές, όπως επίσης ξερές τροφές μαγειρεμένες χωρίς πολύ νερό. Πρέπει να αποφύγει το βούτυρο, τα λάδια και τη ζάχαρη. Επισης θα του κάνουν καλό πικάντικες, πικρές και στυφές γεύσεις όπως και τονωτικές τροφές.

                    

Τροφές που ηρεμούν την Πίτα πρέπει να είναι δροσερές, μέτρια βαριές, με λιγότερα βούτυρα και πρόσθετα λίπη και να έχουν πικρές, γλυκές και στυφές γεύσεις, επειδή η Πίτα είναι η μοναδική ζεστή ντόσα που σαν να έχει φωτιά στο στομάχι πρέπει να τρώει μειωμένη ποσότητα αλατιού, λαδιού και μπαχαρικών, τα οποία είναι θερμαντικά για το σώμα. Οι σαλάτες τον κατευνάζουν ιδιαίτερα, επειδή έχουν και τις δύο γεύσεις που αγαπάει ο Πίτα τύπος: πικρό και στυφό. Το πλεόνασμα της Πίτσα κάνει το σώμα πολύ ξινό, για αυτό καλά είναι ο τύπος Πίτα να αποφεύγει πίκλες, γιαούρτι, ξινές κρέμες ακόμη και το τυρί. Παρόλο που οι Πίτα τύποι αντιδρούν επαναστατικά σε άνοστες τροφές, τους συμβουλεύεται η μειωμένη χρήση αλατιού, λαδιού και μπαχαρικών. Για να κατευνάσει κανείς τη διαταραγμένη Πίτα ντόσα του, καλά είναι να πίνει το χλιαρό γάλα ανακατεμένο με γκι (εξαγνισμένο βούτυρο). Αυτό το μίγμα λειτουργεί σαν καθαρτικό και βοηθάει την απέκκριση της πλεονάζουσας Πίτα από το σύστημα.
Στη δυτική κοινωνία, όπου η ζάχαρη και το λίπος είναι υπεύθυνα για πάνω από τις μισές θερμίδες που καταναλώνει ένας μέσος άνθρωπος, οι τύποι Κάφα είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι, εξαιτίας της μεγάλης αδυναμίας που έχουν στις γλυκές και πλούσιες τροφές. Για αυτό το λόγο, καλά είναι οι Κάφα να παίρνουν προφυλακτικά μέτρα ενάντια σε αυτές τροφές, αλλά και στο αλάτι, το οποίο, ως γνωστό, κατακρατά τα υγρά μέσα στον οργανισμό. Οι Κάφα είναι καλό να τρώνε οτιδήποτε θα τους ελαφρύνει. Ένα μικρό, ελαφρύ πρωινό, αλλά και βραδινό, όπως ελαφριά μαγειρεμένες τροφές και ποτέ βαριά τηγανισμένες, ωμά φρούτα και λαχανικά. Είναι επιθυμητό ο τύπος Κάφα να διαλέξει για κάθε του γεύμα ζεστές αντί κρύες τροφές. Τα κρύα δημητριακά, οι χυμοί ή γάλα και πάστες έχουν την τάση να προκαλούν συμφορήσεις και υπεραιμίες.
Ένα σημάδι πλεονάζουσας Κάφα είναι ένα πρωινό ξύπνημα με μια αίσθηση συμφόρησης. Τότε η καλύτερη επιλογή για το πρωινό είναι μέλι, ζεστό νερό με λεμόνι και τζίντζερ. Πρέπει να αποφεύγει τα γλυκά και χυμώδη λαχανικά όπως αγγούρια, ντομάτες, γλυκοπατάτες, κολοκυθάκια αλλά επίσης μπανάνες, καρύδια, χουρμάδες, φρέσκα σύκα, σταφύλια, δαμάσκηνα. Προτιμώνται μήλα, βερίκοκα, αχλάδια και ξερά φρούτα. Όσον αφορά το κρέας, ο τύπος Κάφα πρέπει, γενικώς να ελαττώνει αν όχι και να αποφεύγει κόκκινο κρέας και γενικά τα θαλασσινά. Κοτόπουλο, γαρίδες και γαλοπούλα επιτρέπονται. Όλα τα όσπρια είναι αποδεκτά εκτός από τα φασόλια. Σχεδόν όλα τα γλυκά προκαλούν την αρνητική guna (ιδιότητα) πάνω στην Κάφα ντόσα εκτός από το ωμό και όχι ζεσταμένο μέλι. Το μέλι, σύμφωνα με την αγιουρβεδική διατροφή, δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να ζεσταίνεται, γιατί δημιουργεί μεγάλο ποσοστό της ama





Η Αγιουρβεδική κουζίνα για μακροζωϊα
Ο στόχος της αγιουρβεδικής μαγειρικής είναι ojas. Πρόκειται για την αγνότερη μορφή μεταβολισμού, που είναι το τελικό προϊόν μιας σωστής πέψης και αφομοίωσης της τροφής. Ojas είναι μια λεπτή ουσία που προκαλεί στο σώμα αγνή χαρά και ευτυχία και είναι στην πραγματικότητα, αποτέλεσμα της τέλειας χώνεψης. Το αντίθετο του ojas λέγεται ama.
Ama είναι μη αγνά κατάλοιπα, αποθηκευμένα στα κύτταρα ως αποτέλεσμα κακής πέψης. (Υπάρχει επίσης, νοητική  ama, που είναι αποτέλεσμα μη αγνής και αρνητικής σκέψεις και διάθεσης.) η ama δημιουργεί αρρώστιες στο σώμα.

  

Σε ιδανική περίπτωση, κάθε τροφή που τρώμε μετατρέπεται σε ojas. Στην αγουρβεδική κουζίνα υπάρχει μια δίαιτα που είναι η πιο ισορροπημένη από όλες και με την οποία οι τροφές μετατρέπονται σε ojas με την ελάχιστη προσπάθεια από το σώμα. Αυτή η δίαιτα λέγεται σατβική (sattva  στα σανσκριτικά σημαίνει «αγνότητα», αλλά και «εσωτερική παρόρμηση για ανέλιξη»). Αν π.χ. κόψουμε ένα ώριμο μήλο από μια μηλιά σε ένα οικολογικά καθαρό περιβάλλον και το φάμε επί τόπου, μιλάμε για ένα κλασικό παράδειγμα της σατβικής τροφής. Αν το ίδιο μήλο το αφήνουμε σε ένα ράφι κάποιου σούπερ-μάρκετ για μέρες, βρίσκεται σε ρατζασική κατάσταση. Rajas σημαίνει «εσωτερική παρόρμηση για δράση». Ενώ, όταν το ίδιο μήλο αρχίζει να σαπίζει είναι πλέον σε ταμασική κατάσταση. Tamas στα σανσκριτικά σημαίνει «αδράνεια, εσωτερική παρόρμηση για στασιμότητα»

Η σατβική διατροφή είναι γεμάτη Πράνα ή ζωτική ενέργεια που βοηθάει στη διατήρηση της καλής υγείας και νεότητας, ενώ το άτομο που τρώει σατβικές τροφές είναι σε εγρήγορση και σε αρμονία με τη φύση. Όταν κανείς τρέφεται με αλμυρά και λαδερά φαγητά και προτιμά fast food, λέμε ότι τρέφεται ρατζασικά.
Επίσης αν τρώει κανείς το φαί του γρήγορα και στις περισσότερες περιπτώσει κάτω από την πίεση του χρόνου, βρίσκεται σε μια κατάσταση που τείνει προς την αρρώστια.
Το φαγητό που είναι μπαγιάτικο, υπερβολικά μαγειρεμένο ή μαγειρεμένο οκτώ μέρες πριν φαγωθεί και υπερβολικά λαδερό, λέμε ότι είναι ταμασικό. Αυτού του είδους η διατροφή αποστερεί το άτομο από την ικανότητά του να σκέφτεται καθαρά και εκτός τούτου, εύκολα γίνεται θύμα λήθαργου και αρρώστιας.

    

Μια κλασική σατβική δίαιτα περιλαμβάνει πάρα πολύ λίγες τροφές και σε ένα γενικό επίπεδο, τις ελαφριές και εύπεπτες τροφές, φρέσκα προϊόντα, νερό πηγής, ισορροπία και των έξι γεύσεων και μέτριες μερίδες, που σημαίνει ποτέ για ένα γεύμα πάνω από 2 χούφτες τροφή. Μια πιο συγκεκριμένη σατβική δίαιτα αποτελείται από γάλα, γκί (εξαγνισμένο βούτυρο), φρούτα και χυμούς φρούτων, ρύζι, σουσάμι, αμύγδαλα (καλύτερα ξεφλουδισμένα) και γλυκές γεύσεις. Ο απώτερος στόχος μιας σατβικής δίαιτας είναι το κάθε κύτταρο να τραφεί με σωστό τρόπο.
Ας δούμε, λοιπόν, ποιες είναι οι βασικές συμβουλές της αγιουρβέδα για μια σωστή διατροφή, η οποία θα μας κάνει να απολαμβάνομε το φαγητό μας, ενώ, ταυτόχρονα, θα έχουμε για αποτέλεσμα ένα ελαφρύ σώμα που θα προκαλεί την αίσθηση ευτυχίας.

Καταρχάς, είναι επιθυμητό να τρώμε πάντα σε μια ήρεμη ατμόσφαιρα και ποτέ όταν είμαστε σε κατάσταση ταραχής. 

Είναι καλά να τρώμε μόνο όταν πεινάμε και όχι όρθιοι!

Το γεύμα μας να περιλαμβάνει και τις έξι γεύσεις 

Οι τροφές που τρώμε και τα ποτά που πίνουμε να μην είναι ούτε πολύ παγωμένα ούτε πολύ ζεστά.

Επιθυμητό είναι, όταν γευματίζουμε, να αφοσιωνόμαστε στο φαγητό και να μη μιλάμε όταν μασάμε.

Πρέπει να τρώμε με ένα μέτριο ρυθμό, ούτε πολύ γρήγορα ούτε πολύ αργά.

Μαζί με το γεύμα μας είναι καλό να πίνουμε μικρές γουλιές χλιαρού νερού. Να τρώμε φρεσκομαγειρεμένα γεύματα όσο περισσότερο γίνεται.

Να μειώσουμε τις ωμές τροφές.

Καλά είναι όλα τα σκληρά λαχανικά που έχουν πολύ κυτταρίνη, όπως λάχανο, καρότο κλπ να βράζουν έστω για λίγο, ώστε να έχουμε για αποτέλεσμα την καλύτερη πέψη. 

Μη μαγειρεύετε ποτέ με μέλι, γιατί το ζεσταμένο μέλι θεωρείται, σύμφωνα πάντα με την αγιουρβεδική κουζίνα, ότι παράγει ama. 

Επίσης, πολύ καλό για τον οργανισμό μας είναι το γεύμα να μην είναι μεγαλύτερο από 2 χούφτες! Σε περίπτωση πείνας, επιτρέπεται να φάτε περισσότερες από 3 φορές την ημέρα. 

Φροντίστε να μη φορτώνετε το στομάχι σας, αλλά να αφήνετε περίπου το ένα τρίτο άδειο για να μπορεί να επεξεργαστεί καλύτερα το περιεχόμενο. Με αυτό τον τρόπο, βοηθάτε άμεσα το μεταβολισμό σας. 

Τέλος, μετά το γεύμα καθίστε ήσυχα για λίγα λεπτά.

Η αγιουρβέδα είναι κατά του ζεσταμένου φαγητού, όπως και της συνήθειας να φυλάγονται απομεινάρια του φαγητού, κάτι που συνηθίζεται στο δυτικό μας κόσμο, προφανώς λόγω οικονομίας χρόνου και χρήματος. Η τροφή πρέπει να τρώγεται φρέσκια, μόλις βγει από το φούρνο ή από τον κήπο. Όσο πιο φρέσκια είναι τόσο περισσότερο ojas θα μας προσφέρει!


Δυστυχώς δε γίνεται να γράψουμε τα πάντα για την αγιουρβέδα (ayurveda) αλλά υπάρχουν πολλά site αν ψάξετε στο internet. Σας δίνονται απλά μερικές γενικές ενδείξεις από τις οποίες θα καταλάβετε –ειδικά αν είστε καθαρός τύπος μιας ντόσα-
σε ποιόν τύπο ανήκετε.
Βάτα
Η Βάτα ντόσα θα κυριαρχεί στην ιδιοσυγκρασία σας σε περίπτωση που είστε πολύ γρήγορος στο να εκτελείτε τις δραστηριότητές σας. Αν είστε από τη φύση σας ζωηρό/η ή και ενθουσιώδης, αν δεν παίρνετε εύκολα βάρος, αν καπνίζετε πολύ, αν παίρνετε δύσκολα αποφάσεις, αν μαθαίνετε εύκολα αλλά και ξεχνάτε εύκολα, αν μιλάτε γρήγορα, αν είστε ανυπόμονος/η, αν δεν αντέχετε το κρύο, αν οι διαθέσεις σας αλλάζουν εύκολα…τότε στη δική σας ιδιοσυγκρασία κυριαρχεί η Βάτα ντόσα. Επίσης, πιθανότατα ανήκετε στον τύπο Βάτα αν το δέρμα σας τείνει να είναι πού σκληρό, αν έχετε την τάση για δυσκοιλιότητα ή έχετε αέρια, αν δυσκολεύεστε να αποκοιμηθείτε το βράδυ όπως και αν ξεσπάτε εύκολα. Το βασικό μοτίβο του τύπου Βάτα είναι η μεταβλητότητα. Οι τύποι Βάτα είναι απρόβλεπτοι,  χωρίς καμία σταθερότητα και η σωματική και πνευματική ενέργειά τους δίνεται με εκρήξεις.

Πίτα
Το κύριο χαρακτηριστικό των Πίτα είναι η ένταση. Όταν βρίσκεται σε ισορροπία το τύπος Πίτα είναι ζεστός, τρυφερός, ειλικρινής και ικανοποιημένος. Όταν βρίσκεται σε ανισορροπία εκδηλώνεται η μαχητική του πλευρά, η τάση για ζήλια, η μεγάλη τόλμη και φιλοδοξία. Άρα σε περίπτωση που σας θυμίζουν τα αναφερόμενα τον εαυτό σας και τον θεωρείτε πολύ ικανό και αποδοτικό, μάλλον θα ανήκετε στον Πίτα τύπο.
Αν στις δραστηριότητές σας είστε ακριβής και μεθοδικός/η, αν στις υποθέσεις σας είστε αποφασιστικός/η και έχετε την τάση να επιβάλλεστε, θα έχετε εκδηλωμένη την Πίτα ντόσα. Έχετε την τάση να ιδρώνετε εύκολα, δεν αντέχετε τη ζέστη, ενώ κρυώνετε πολύ σπάνια. Αν χάσετε ένα γεύμα ή αργήσετε να φάτε νιώθετε δυσάρεστα. Όταν πεινάτε μπορείτε και τρώτε μεγάλες ποσότητες. Πολλοί από τους φίλους σας λένε ότι είστε πεισματάρης/α, είστε πολύ τακτικός/η στις κενώσεις σας, πολύ σπάνια έχετε δυσκοιλιότητα, έχετε την τάση να είστε τελειομανής, θυμώνετε εύκολα αλλά επίσης το θυμό σας τον ξεπερνάτε εύκολα. Θεωρείται τον εαυτό σας όχι αρκετά ανεκτικό/η στις διαφωνίες? Σας αρέσουν πολύ τα κρύα εδέσματα όπως παγωτά και παγωμένα ποτά? Αν στις περισσότερες από τις ερωτήσεις έχετε απαντήσει θετικά, η Πίτα ντόσα είναι η ιδιοσυγκρασία σας.

Κάφα
Το βασικό στοιχείο του τύπου αυτού είναι η χαλαρότητα. Οι Κάφα τύποι, σύμφωνα με την αγιουρβέδα, θεωρούνται ευνοημένοι, επειδή οι περισσότεροι είναι τυχεροί, απολαμβάνουν μια καλή υγεία και είναι προικισμένοι με μια γαλήνια και ευτιχισμένη ύπαρξη. Σε περίπτωση, λοιπόν, που παίρνετε εύκολα βάρος και το χάνετε αργά, δεν ταράζεστε εύκολα και η διάθεσή σας είναι, συνήθως, γαλήνια και ήρεμη ανήκετε σε αυτήν την κατηγορία ανθρώπων.



 … αξίζει να δείτε το φίλμ, είναι σαν ντοκιμαντέρ

Παρασκευή 27 Απριλίου 2012

ΤΟ ΜΥΣΤΙΚΟ ΤΟΥ ΑΙΩΝΑ!! Η ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟΣ ΑΝΤΙΚΑΡΚΙΝΙΚΗ ΑΜΥΝΑ ΠΟΥ ΤΗΝ ΚΡΥΒΟΥΝ ΚΑΛΑ ΟΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΕΣ ΦΑΡΜΑΚΩΝ!!!ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΡΥΒΟΥΝ ΓΙΑΤΙ ΤΑ ΛΕΦΤΑ ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΛΑ!!!

Η αμυγδαλίνη είναι το πικρό συστατικό των αμυγδάλων και μια πιθανή τοξίνη αφού μπορεί να απελευθερώσει κυανίδη στον οργανισμό. Η αμυγδαλίνη θεωρείται ότι έχει αντικαρκινικές ιδιότητες, αλλά αυτό δεν έχει αποδειχθεί επιστημονικά. Έχει υποστηριχθεί, ότι με τον αποκλεισμό των πικρών ουσιών – μόνο ηδονή και ευχαρίστηση στο λάρυγγά μας είναι το σύνθημά μας – αποκλείσαμε μια από τις 4 βασικές γεύσεις: αλμυρό, ξινό, πικρό, γλυκό. 
Να τρώτε τρία αμύγδαλα την ημέρα και δεν θα πάθετε ποτέ καρκίνο. Πολλοί έχουν απορρίψει και το ξινό και έχουν επιλέξει το αλμυρό και το γλυκό. Έτσι έχει χαθεί η ισορροπία. 

Ο Ιπποκράτης τόνιζε την ισορροπία, επηρεασμένος από τον πατέρα της ελληνικής ιατρικής τον γιατρό Αλκμαίωνα. 
Αυτός θεωρείται η κορυφή της ελληνικής ιατρικής γιατί πρώτος αυτός ασχολήθηκε με την ανατομία και φυσιολογία και διατύπωσε ως εξής τις αντιλήψεις του για την υγεία και την αρρώστια, που υιοθέτησε και ο Ιπποκράτης: «Εκείνο που διατηρεί την υγεία είναι ισομερής κατανομή και ακριβής μείξη μέσα στο σώμα των δυνάμεων (= ισονομία) του ξηρού, του υγρού, του κρύου, του γλυκού, του πικρού, του ξινού και του αλμυρού. Την Αρρώστια την προκαλεί η επικράτηση του ενός (=μοναρχία). 
Η θεραπεία επιτυγχάνεται με την αποκατάσταση της διαταραχθείσας ισορροπίας, με τη μέθοδο της αντίθετης από την πλεονάζουσα δύναμη». Οι αντιλήψεις αυτές τις βρίσκουμε ακέραιες στον Ιπποκράτη. Η ακριβής μείξη, η ισονομία, η συμμετρία, η αρμονία, βρίσκονται στη βάση των δογμάτων των Πυθαγορείων και του Ιπποκράτη..... 

Το Αμυγδαλέλαιο λαμβάνεται από τους καρπούς του αμύγδαλου. Πλούσιο σε βιταμίνες Α, Ε, Β1, Β2, Β6 . Β17 και ιχνοστοιχεία Η βιταμίνη Β17 δεν είναι βιταμίνη. Είναι η παλιά ονομασία της αμυγδαλίνης. Η αμυγδαλίνη είναι το πικρό συστατικό των αμυγδάλων και μια πιθανή τοξίνη αφού μπορεί να απελευθερώσει κυανίδη στον οργανισμό. Η αμυγδαλίνη θεωρείται ότι έχει αντικαρκινικές ιδιότητες, αλλά αυτό δεν έχει αποδειχθεί επιστημονικά. Έχει υποστηριχθεί, ότι με τον αποκλεισμό των πικρών ουσιών – μόνο ηδονή και ευχαρίστηση στο λάρυγγά μας είναι το σύνθημά μας – αποκλείσαμε μια από τις 4 βασικές γεύσεις: αλμυρό, ξινό, πικρό, γλυκό,. Πολλοί έχουν απορρίψει και το ξινό και έχουν επιλέξει το αλμυρό και το γλυκό. Έτσι έχει χαθεί η ισορροπία. 

Γράφει χαρακτηριστικά ο Ιπποκράτης: « Μέσα στον άνθρωπο υπάρχει και το πικρό και το αλμυρό, το γλυκό, το ξινό, το στυφό και το άνοστο και… τα συστατικά αυτά όταν αναμειγνύονται και ενώνονται μεταξύ τους, ούτε φαίνονται ούτε βλάπτουν τον άνθρωπο. Όταν όμως κάποιο απ΄όλα διαχωριστεί και μείνει μόνο του τότε φαίνεται να προκαλεί βλάβη . Αν τρώμε πολλά γλυκά και υδατάνθρακες και έχει γίνει το σώμα μας σοκολάτα και Ζαχαροπλαστείο, έχει επέλθει ανισορροπία. 
Η επικράτηση των γλυκών σε βάρος του πικρού θα το πληρώσουμε και μάλιστα ακριβά. Οι όγκοι είναι γεμάτοι από ζάχαρη. Αυτό απέδειξε ο Warburg. Το 2001 ένα ιατρικό συνέδριο στην Καρλσρούη της Γερμανίας, επιβεβαίωσε την παροιμία: «ότι είναι πικρό στο στόμα, είναι καλό στο στομάχι». Τονίστηκε ότι οι πικρές ουσίες, συμβάλλουν αποφασιστικά στη συνολική διαδικασία της πέψης.. Οι κινήσεις του στομάχου και του εντέρου εντείνονται και επιταχύνεται η προώθηση της τροφής. Διεγείρουν την έκκριση χολής και παγκρέατος, βελτιώνουν την πέψη των λευκωμάτων, πρωτεϊνών και λιπών. Μειώνεται η αίσθηση του φουσκώματος και εμποδίζονται οι διαδικασίες ζύμωσης και σήψης που συντελούνται στο έντερο. Μέσω της βελτίωσης απορρόφησης της βιταμίνης Β12, οι πικρές ουσίες υποστηρίζουν την παραγωγή αίματος, προάγουν την απορρόφηση των λιποδιαλυτών στοιχείων, όπως και του σιδήρου. Οι πικρές ουσίες υποστηρίζουν και τη δημιουργία βάσεων (αλκαλικό υψηλό ΡΗ) στον οργανισμό. Και δρουν μ΄αυτό τον τρόπο ενάντια στην υπεροξείδωση του αίματος. Σε περίπτωση συστηματικής λήψης των πικρών ουσιών, 1) δυναμώνει το συκώτι. Το συκώτι θέλει πικρά για να λειτουργήσει. Η χολή που παράγεται στο συκώτι είναι πικρή. Πως λοιπόν θα έχουμε παραγωγή πρώτης ποιότητας χολής, να διαλύει τα λίπη, αν δεν τρώμε πικρά; Τροφοδοτώντας με ζάχαρη το συκώτι δεν παράγουμε πικρή χολή. 2) Βελτιώνεται ο μεταβολισμός και με τον τρόπο αυτό μειώνεται και η χοληστερίνη. Με τα πικρά μειώνονται και οι τιμές του σακχάρου. Ο καθένας το καταλαβαίνει. Το σάκχαρο προέρχεται από την κατάχρηση υδατανθράκων, όχι από την κατάχρηση πικρών ουσιών και η θεραπεία γίνεται με τα αντίθετα, έλεγε ο Ιπποκράτης. Πικρές ουσίες, όπως η Clucosonalat Sinigrin, είναι αντικαρκινικές. Πως δρουν οι πικρές ουσίες; Η περίπτωση του βερίκοκου. Το κέντρο για τον καρκίνο είναι το συκώτι. Να το διατυπώσω διαφορετικά. Το συκώτι είναι για τον καρκίνο , ότι η καρδιά για το κυκλοφορικό. Το συκώτι είναι το κέντρο. Δυνατό συκώτι διώχνει τον καρκίνο. Ζαχαροποιημένο και σοκολατοποιημένο συκώτι ίσον καρκίνος. Η άμυνα και ο τερματοφύλακας του οργανισμού εναντίον του καρκίνου βρίσκονται στο συκώτι και το συκώτι θέλει πικρά για να λειτουργήσει σωστά, να αποθηκεύσει τις βιταμίνες. Γιατί δεν παρουσιάζεται καρκίνος στο λεπτό έντερο; Ρωτήστε κάποιο γιατρό. Πολλοί δεν γνωρίζουν. Άλλοι απαντούν το ΡΗ, η μεγάλη ποσότητα γ – σφαιρίνης ( επηρεάζεται από το σελήνιο), ή λόγω της ταχείας διέλευσης… Η απάντηση βρίσκεται στο γεγονός, ότι – σύμφωνα με τη φυσιολογία- στο λεπτό έντερο χύνονται οι εκκρίσεις της χολής και του παγκρέατος που κάνουν αλκαλικό το ΡΗ του λεπτού εντέρου. Τα παγκρεατικά ένζυμα (θρυψίνη, χυμοθρυψίνη) και η χολή, είναι βασικής σημασίας για το περίεργο γεγονός, ότι στο λεπτό έντερο δεν εμφανίζεται σχεδόν ποτέ καρκίνος. Ο συνδυασμός και των δύο. Γιατί και στο πάγκρεας και στο χοληδόχο πόρο εμφανίζεται καρκίνος; Να θέσω διαφορετικά το ερώτημα. Αν είναι το ΡΗ ή η γ-σφαιρίνη η αιτία που το καρκίνου του λεπτού εντέρου είναι πρακτικά 0, γιατί δεν αυξάνουμε τις γ – σφαιρίνες ή δεν διορθώνουμε το ΡΗ του οργανισμού σε αλκαλικό; Ας θυμηθούμε τον Otto Warburg: 1) μεγάλη κατανάλωση γλυκόζης (γαλακτικό οξύ), 2) έλλειψη οξυγόνου, 3) χαμηλό (όξινο) ΡΗ. Η τριάδα των χαρακτηριστικών των καρκινικών κυττάρων. Πράγματι στο λεπτό έντερο υπάρχει αλκαλικό ΡΗ. Τα ένζυμα είναι πολύ ευαίσθητα. Η θερμοκρασία καταστρέφει τα εντελώς . Για να έχουμε λοιπόν πολλά ένζυμα, πρέπει να καταναλώνουμε ωμές τροφές. Έτσι θα ανεβάζουμε το επίπεδο των πεπτικών ενζύμων του εντέρου και θα έχουμε περισσότερα παγκρεατικά ένζυμα. 
Κανόνας 2ος: Τουλάχιστον το 50% των τροφών ενός καρκινοπαθή πρέπει να είναι ωμές, για άριστη λειτουργία των παγκρεατικών ενζύμων. Πώς το κουκούτσι του βερίκοκου σκοτώνει τα καρκινικά κύτταρα; Η Β17 που περιέχεται στο κουκούτσι του βερίκοκου, στα πικραμύγδαλα και τα αμύγδαλα, αποτελείται από δύο σάκχαρα (γλυκόζη) ένα βενζελδαύδη και ένα κυάνιο συνδεδεμένα μεταξύ τους. Όπως ο καθένας γνωρίζει, το κυάνιο είναι υψηλά τοξικό και σε μεγάλες ποσότητες θανατηφόρο. Όμως σ΄αυτή τη φυσική του μορφή είναι χημικά αδρανές. Υπάρχει μία ουσία, που μπορεί να ξεκλειδώσει το μόριο της βιταμίνης Β17 και να απελευθερώσει το κυάνιο του βερίκοκου. Η ουσία αυτή είναι το ένζυμο beta glucosidase (βήτα γλυκοσιδάση), που το καλούμε, το ένζυμο που ξεκλειδώνει. Όταν η βιταμίνη Β17, έρχεται σε επαφή μ΄ αυτό το ένζυμο, όχι μόνο απελευθερώνεται το κυάνιο, αλλά και η βενζελδαϊδη, η οποία είναι πολύ τοξική από μόνη της. Αυτές οι δύο ουσίες μαζί έχουν δηλητηριώδη ισχύ 100 φορές περισσότερο απ΄όσο κάθε μια χωριστά. Αυτό καλείται συνεργιστικό αποτέλεσμα. Ευτυχώς, το ένζυμο αυτό δεν βρίσκεται οπουδήποτε στον οργανισμό μας σε επικίνδυνο βαθμό, εκτός από τα καρκινικά κύτταρα. 
Κάποτε δε 100 φορές περισσότερο απ΄ότι στα περιβάλλοντα υγιή κύτταρα. Αποτέλεσμα: Το δηλητήριο που απελευθερώνεται από το κουκούτσι του βερίκοκου και του αμύγδαλου στοχεύει στα καρκινικά κύτταρα και μόνο και τα σκοτώνει. Υπάρχει επίσης ένα άλλο ένζυμο, που καλείται ροδανάση. Το ονομάζουνε προστατευτικό ένζυμο, για την ικανότητά του να προστατεύει και να ουδετεροποιεί το κυάνιο μετατρέποντάς το σε υποπροϊόντα ωφέλιμα για την υγεία. Αυτό το ένζυμο απαντάται σε μεγάλες ποσότητες σε κάθε σημείο του οργανισμού μας, εκτός από τα καρκινικά κύτταρα, τα οποία δεν προστατεύονται.: Με λίγα λόγια η ροδανάση προστατεύει τους ιστούς από το κυάνιο ενώ δεν υπάρχει στα καρκινικά κύτταρα. Β γλυκοσιδάση απελευθερώνει το κυάνιο που σκοτώνει τον καρκίνο. Βρίσκεται στα καρκινικά κύτταρα, δεν βρίσκεται στα υγιή. Προσοχή εδώ. Ένα παράδειγμα από την ιστορία. 
Οι επιστήμονες γνωρίζουν πως το αντίδοτο στη δηλητηρίαση από κυάνιο, είναι η ζάχαρη. Αναφέρεται στην ιστορική απόπειρα δολοφονίας με κυανιούχο κάλιο κατά του Ρασπούτιν, μισητό πρόσωπο στην προεπαναστατική Ρωσία. Μολονότι ο Ρασπούτιν δηλητηριάστηκε με κυάνιο, δεν έπαθε τίποτα, διότι το κυανιούχο κάλιο είχε τοποθετηθεί μέσα σε γλυκά και σε κρασί. Αν και η δόση ήταν μεγάλη παρουσίασε ελάχιστα συμπτώματα δευτερεύοντα της δηλητηρίασης, όπως λόξυγκα, σιελόρροια κ.λ.π. Η ζάχαρη είχε εξουδετερώσει τη δράση του πολύ δραστικού δηλητηρίου. Τη λεπτομέρεια αυτή δεν τη γνώριζαν οι επίδοξοι δολοφόνοι. 
Ας φανταστούμε λοιπόν σήμερα έναν καρκινοπαθή που έχει καταναλώσει μεγάλες ποσότητες γλυκών, αναψυκτικών, ποτών, πατάτας, ή που η διατροφή του περιλαμβάνει κυρίως υδατάνθρακες, αν είναι δυνατόν να πάθει κάτι με λίγα κουκούτσια από βερίκοκα, όπως τα παπαγαλάκια των ΜΜΕ είπαν, ακολουθώντας τα κελεύσματα των κυρίων τους στου Μεμόριαλ. Όπως δεν έπαθαν οι Χούντζας, όπως λέει η παράδοσή μας με το μυλωνά, όπως επιστημονικά το ανέλυσε ο Krebs με τη ροδανάση και τη Β γλυκοσιδάση, τα κουκούτσια από βερίκοκα είναι απολύτως ασφαλή. Αρχίζουμε σε περιπτώσεις διαγνωσμένου καρκίνου με 5 την ημέρα, την πρώτη βδομάδα., με 10 τη δεύτερη και χωρίς περιορισμό στη συνέχεια. Η όρεξη, η πέψη, ο μεταβολισμός, θα βελτιωθούν. Τα βερίκοκα είναι φρούτα εποχής και τα προμηθευόσαστε από το μανάβη της γειτονιάς. Από αυτό το αντικαρκινικό φάρμακο όχι μόνο δεν κερδίζουν οι φαρμακευτικές εταιρίες, αντίθετα ζημιώνουν. Κλείστε τα αυτιά σας στα παπαγαλάκια των φαρμακευτικών εταιριών. Τρώτε άφοβα κάθε μέρα από Λίγα κουκούτσια βερίκοκου και αμύγδαλα. Πίνετε χυμό σιταρόχορτου που είναι πλούσιο σε αμυγδαλίνη. 
Κανόνας 3ος: Τα καρκινικά κύτταρα έχουν όξινο (χαμηλό ΡΗ). Το ΡΗ το ισορροπεί το ασβέστιο η βιταμίνη D, το μαγνήσιο, το κάλιο, το βόριο. Το λεμόνι, βοηθά στην απορρόφηση του ασβεστίου. Καταναλώνετε πολύ λεμόνι κάθε μέρα, όπως συστήνει η αντικαρκινική δίαιτα Μοερμαν στην Ολλανδία. Τρώτε φρούτα , ειδικά σταφύλι (τεράστια πηγή καλίου). Λαχανικά (μπρόκολο, λάχανο, μωβ – άσπρο) καρότα, λαχανίδες ( τεράστια πηγή αφομοιώσιμου ασβεστίου), βλήτα (επίσης τεράστια πηγή ασβεστίου, βορίου), μαϊντανό (ειδικά για καρκίνο του πνεύμονα, ρόκα (ειδικά για καρκίνο των νεφρών), ραδίκια (με το ζουμί τους). 
Κανόνας 4ος: Η υποξία (χαμηλό οξυγόνο), είναι χαρακτηριστικό της καρκινογένεσης. H χλωροφύλλη δίνει το οξυγόνο στα φυτά. Σύμφωνα με το μεγάλο γιατρό Max Gerson (7) που θεράπευσε τον νομπελίστα Αλμπερτ Σβάϊτσερ και αποδεδειγμένα 50 καρκινοπαθείς σύμφωνα με τις ακτινογραφίες τους πριν και μετά τη θεραπεία. Οι πράσινοι χυμοί, τουλάχιστον 5 την ημέρα, δίνουν το απαιτούμενο οξυγόνο και υγεία στα κύτταρα. Έχουμε έτσι απόπτωση (θάνατο, κυτταρική αυτοκτονία) των καρκινικών κυττάρων. Οι χυμοί της τσουκνίδας, φύλλων ελιάς, σέλινου, μαϊντανού και καρότου παίζουν σημαντικό ρόλο. Ο Gerson μάλιστα, χρησιμοποιούσε ειδικό, αποχυμωτή, για τη διατήρηση όλων των θρεπτικών συστατικών. Όταν παρουσίασε τις ανίατες περιπτώσεις στο Κογκρέσο με όλα τα αποδεικτικά στοιχεία που τις συνόδευαν (εξετάσεις, ακτινογραφίες κ.λ.π.). Αντί να τον συγχαρούν, άρχισε ένα ανελέητο κυνηγητό εναντίον του. 
Έτσι δρουν οι φαρμακευτικές εταιρίες. Καταδιώκουν την αλήθεια. Τα ίδια έγιναν και στη Γαλλία με τον Μπελανσονί, γιατρό του προέδρου Μιτεράν κ.λ.π. Κανόνας 5ος: Τρώτε άφθονο σκόρδο και κρεμμύδι μέχρι «σκασμού». Σκοτώνει τα καρκινικά κύτταρα. Γιατί τεράστιες ποσότητες; Υπάρχουν πολλοί σκουπιδιάρηδες στον οργανισμό μας που τον καθαρίζουν από τις τοξίνες και τα δηλητήρια. Το γκλοκουρονικό οξύ, είναι ένα απ΄ αυτά. Έχετε ακούσει κάτι για την εξέταση Β-γλυκουρονιδάση; Ρωτείστε το γιατρό σας. Στα βιβλία της καρδιολογίας αναφέρεται ως εξέταση στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό και πως συναντάται υψηλή σε σε αδενοκαρκινώματα, λεμφώματα, καρκινώματα από πλακώδη κύτταρα κ.λ.π. Τι κάνει η γλυκουρονιδάση; Καταστέλλει τη σύζευξη μεταξύ τοξίνης και του σκουπιδιάρη γλυκουρινικού οξέως με αποτέλεσμα οι τοξίνες να παραμένουν στον οργανισμό. 
Όσο περισσότερο σκόρδο και κρεμμύδι καταναλώνουμε, τόσο περισσότερο καταστέλλεται η δράση της β-γλυκουρουνιδάσης και αποβάλλονται οι τοξίνες από τον οργανισμό. Το ασβέστιο παίζει επίσης σημαντικότατο ρόλο στη μείωση της δραστηριότητας της β-γλυκουρονιδάσης. Από την άλλη μεριά το γλυκουρονικό οξύ χρειάζεται μήλα μπρόκολα, ραπάνια, λάχανο (ειδικά μωβ), χαμομήλι. Επίσης τα κρεμμύδια μειώνουν σημαντικά τη γλυκόζη, όσο και την απάντηση της ινσουλίνης στη γλυκόζη. Το γλυκουρανικό οξύ συζεύγνυται με τη χολερυθρίνη από το ένζυμο UDT GT και απεκρίνεται στη χολή. Έχουμε καλύτερη λειτουργία της χολής και του συκωτιού. 
Ο γιατρός Χαβάκης έγραφε πως στην Τρασυλβανία, όπου οι κάτοικοι που στη διατροφή τους έχουν μεγάλη θέση τα κρεμμύδια, ο καρκίνος είναι σχεδόν άγνωστος. Επειδή η δράση των κρεμμυδιών στο σάκχαρο είναι γνωστή και στην ιατρική (βλέπε Βιοϊατρική, Κλινική Χημεία Ευάγγελος Σπανός, τόμος Α, σελ. 9). Είναι αδιανόητο, οι καρκινοπαθείς και οι διαβητικοί να μην τρώνε πολλά κρεμμύδια. Ειδικά αν οι διαβητικοί τρώνε αρκετά φρέσκα κρεμμύδια, πέφτει ο δείκτης του σακχάρου. Επίσης αν κάθε πρωί στίβουν ξερά κρεμμύδια και πίνουν μισό φλιτζάνι πέφτουν αισθητά η χοληστερίνη και το σάκχαρο. Ο δεύτερος ρόλος του κρεμμυδιού είναι ότι παρεμβαίνει στην τυροσίνη κινάση. Το κρεμμύδι, το μήλο και το γκρέιπφρουτ, περιέχουν κουερσετίνη, ένα βιοφλανοειδές. Η κουερσετίνη είναι σημαντικότατη, γιατί σταματά τη δράση μιας κατηγορίας ενζύμων που λέγονται κινάσες της τυροσίνης. Tα ένζυμα αυτά βρίσκονται στην κυτταρική μεμβράνη και στο εσωτερικό της και όταν ενεργοποιούνται εντέλουν τα καρκινικά κύτταρα να διασπαστούν και έτσι προκαλούνται οι μεταστάσεις. 
Για να μην δίδονται εντολές διαίρεσεις του κυττάρου και έτσι να αποτρέπονται οι μεταστάσεις, το μήνυμα είναι: τρώτε άφθονα κρεμμύδια. Υπάρχουν φάρμακα για την αναστολή δράσης της τυροσίνης κινάσης (Τυροφωστίνες). Ο στόχος των φαρμακευτικών εταιριών είναι σαφής: Θαυμάζουμε το Gleenvec ή τις τυροφωστίνες. Θαυματουργό το Gleenvec, καταπληκτική η επιστήμη! Μπράβο! Εμείς κερδίζουμε και οι καρκινοπαθείς είναι ευχαριστημένοι.! Κουβέντα όμως για το κρεμμύδι, που είναι το φυσικό Gleenvec. Πείτε μου! Είχε άδικο ο Ιπποκράτης , όταν έγραφε: «Πιστεύω, ότι για να ασκήσει αποτελεσματικά το επάγγελμά του ένας γιατρός, είναι ανάγκη να γνωρίζει και μάλιστα να προσπαθήσει σκληρά να μάθει, όλα τα περί φύσης, δηλαδή ποιά επίδραση ασκούν στον άνθρωπο, ή τροφή, το ποτό και οι διάφορες συνήθειες σε κάθε άτομο ξεχωριστά. Δεν αρκεί να νομίζει απλά, ότι το τυρί είναι κακή τροφή, επειδή προκαλεί πόνο σε όποιον καταναλώνει μεγάλες ποσότητες. Πρέπει να μάθει, τι πόνο προκαλεί, για ποια αιτία και για ποιο , από όσα υπάρχουν μέσα στο σώμα είναι ακατάλληλο. Γιατί υπάρχουν πολλές άλλες τροφές και ποτά που είναι από τη φύση τους βλαβερά και επιδρούν στον άνθρωπο με ποικίλους τρόπους. Κάποιοι μπορούν να φάνε μεγάλες ποσότητες τυρί, χωρίς να τους πειράξει καθόλου. Αντίθετα τονώνει θαυμάσια όσους ωφελεί. Άλλοι όμως το αφομοιώνουν δύσκολα. Οι οργανισμοί είναι διαφορετικοί. Η γνώση αυτών θα θεράπευε τον άνθρωπο από τις αρρώστιες». 

Το ερώτημα παραμένει. Έχουν σήμερα γνώσεις οι γιατροί για τη θεραπευτική αξία των τροφών; Τι διδάσκονται για τη θεραπευτική τους δύναμη; Έχει άδικο ο Ιπποκράτης; Κανόνας 6ος: Περιορίστε την Αποκρβοξυλάση της ορνιθίνης (ODC). Η Αποκαρβοξυλάση της ορνιθίνης είναι το ένζυμο κλειδί στη σύνθεση των πολυαμινών και παίζει σημαντικό ρόλο στη διαίρεση και ανάπτυξη του κυττάρου. Επανερχόμαστε στο μεγάλο ρόλο του συκωτιού. Η εξίσωση, συκώτι = καρκίνος και καρκίνος = συκώτι, παίζει και εδώ το ρόλο της. Η αποκαρβοξυλάση της ορνιθίνης, είναι ηπατικό ένζυμο. Αν το σταματήσουμε, σταματούμε και την ανάπτυξη των όγκων. Η αποκαρβοξυλάση της ορνιθίνης κάνει πολύ παρέα με την ινσουλίνη. Είναι στενές, πολύ στενές φιλενάδες. Επιρεάζοντας τις πολυαμίνες, προκαλούν αύξηση των όγκων, μεταστάσεις, αύξηση του βάρους. Επίσης ο συνδυασμός ινσουλίνης με σωματομεδίνες (IGF1 και IGF 2) είναι θανατηφόρος. Οι σωματομεδίνες (IGF1 και IGF 2) μοιάζουν με την προϊσουλίνη και παίζουν σημαντικότατο ρόλο στη ρύθμιση του πολλαπλασιασμού και της λειτουργίας των κυττάρων. ΣΕ υπογλυκαιμία, σχετιζόμενη με όγκο η ( IGF1) είναι υψηλή. Ο όγκος έχει καταναλώσει, όλο το σάκχαρο και ζητάει και άλλο. Γι΄αυτό έχουμε υπογλυκαιμία. Η IGF1, είναι ο κύριος παράγοντας για τη διέγερση των λιποκυττάρων, επιτάχυνση της ανάπτυξης των όγκων και πρόκλησης φλεγμονών. Η ινσουλίνη συνοδεύεται από την IGF1, που διεγείρει την κυτταρική ανάπτυξη. Μεγάλη αύξηση της ινσουλίνης και των σωματομεδινών, διεγείρουν την αύξηση των καρκινικών κυττάρων, αλλά και την ικανότητά τους να κάνουν μεταστάσεις (8). 

Μεγάλη κατανάλωση ζάχαρης, συνδέεται με αύξηση της ινσουλίνης με την παρέα της IGF σε μια προσπάθεια του οργανισμού να ρίξει το σάκχαρο.Τη σκυτάλη μετά την ινσουλίνη, παίρνουν οι σωματομεδίνες και αποκαρβοξυλάση της οπνιθίνης. Αποτέλεσμα: Μεταστάσεις, αυξήσεις των όγκων. Ας δούμε μερικές έρευνες. Η S. Hankinson της ιατρικής σχολής του Χάρβαρντ, απέδειξε, ότι από μια ομάδα γυναικών, ηλικίας κάτω των πενήντα, εκείνες με το υψηλότερο IGF, είχαν εφτά φορές περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν καρκίνο του μαστού( ομάδες ερευνητών από το Xάβαρντ, το Mac Gill κ.λ.π. έδειξαν το ίδιο αποτέλεσμα στον καρκίνο του προστάτη με 9 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα στους άνδρες που είχαν ψηλές σωματομεδίνες (10). 

Άλλες μελέτες έχουν δείξει [παρόμοια αποτελέσματα στον καρκίνο του παγκρέατος, του παχέος εντέρου, των ωοθηκών κ.λ.π. Πως μειώνουμε την ινσουλίνη και τις φίλες της τις σωματομεδίνες; Κόβοντας με το μαχαίρι στους καρκινοπαθείς γλυκά, πατάτες, ψωμιά και γενικά τις επεξεργασμένες τροφές. Η εξέταση ινσουλίνης και σωματομεδινών (IGF1 και IGF2) είναι απαραίτητες. Έρευνες έχουν δείξει, ότι η πλήρης αποχή από τροφές πλούσιες σε υδατάνθρακες μειώνει θεαματικά τα επίπεδα ινσουλίνης και IGF. Για την αναστολή της ODC (αποκαρβοξυλάση της ορνιθίνης), το σκόρδο, το τσάι, το ρόδι ο χυμός από φύλα ελιάς, τα καρύδια, τα κρεμμύδια, τα κεράσια και όλα τα πικρά παίζουν σημαντικότατο ρόλο. Όταν πέσουν η ινσουλίνη και οι σωματομεδίνες, ο οργανισμός αποβάλλει τα σάκχαρα. Το σώμα – ζαχαροπλαστείο, διώχνει τον καρκίνο πετώντας τα στοιχεία που τον θρέφουν.

Τετάρτη 25 Απριλίου 2012

Περί Σαρκοφαγίας - Πλούταρχος

Από vickytoxotis.blogspot.com

Είναι πολλές οι φορές που έχουμε αναφερθεί στον ΤΟΞΟΤΗ στο ζήτημα της α-κρεοφαγίας και στο γιατί... ο άνθρωπος οφείλει ένα 'ΟΧΙ" στο κρέας. Η μεγάλη αλλαγή που συμβαίνει στην εποχή μας μάλιστα ίσως ετοιμάζει το δρόμο επιστροφής του ανθρώπου στην γενικότερη αποχή από την τροφή, καθώς θα ανακτά τη δύναμη ενεργειακής του ισορροπίας άμεσα από τον ήλιο και τον αέρα όντας σε σύνδεση με την ίδια την πηγή της ζωής... Αλλά αυτό ίσως μοιάζει για τους περισσότερους πολύ μακρινό προς το παρών... Ας παραμείνουμε λοιπόν στο θέμα της ακρεοφαγίας και της σαρκοφαγίας... με ένα κείμενο που έλαβα πρόσφατα στο ηλεκτρονικό μου ταχυδρομείο:
“Ο λόγος μάς αναγκάζει με φρέσκο μυαλό και καινούργιο ζήλο να ασχοληθούμε με το μπαγιατεμένο θέμα της σαρκοφαγίας. Είναι δύσκολο βέβαια, όπως είπε ο Κάτων, να μιλάει κάποιος σε κοιλιές που δεν διαθέτουν αυτιά.” 
Με αυτόν τον τρόπο ξεκινάει ο Πλούταρχος το δεύτερο από τα δύο έργα του με τον κοινό τίτλο Περί Σαρκοφαγίας, δύο λόγους πάνω στο ίδιο θέμα που απευθύνονται στον ακροατή με δύο μέρες διαφορά. Ήδη από την αρχαιότητα, διαπιστώνουμε ένα φιλοσοφικό προβληματισμό και αρκετές επιστημονικές μελέτες για το ποια είναι η φύση των ζώων και ποια είναι η σχέση τους με τους ανθρώπους με αποκορύφωμα τις αναφορές φανερές ή συγκεκαλυμμένες σχετικά με την αποχή από την κρεοφαγία είτε σε σχέση με την υγιεινή διατροφή είτε στα πλαίσια ενός απλού και απέριττου βίου. 
Στον αντίποδα αυτής της άποψης υπήρχαν και φωνές, όπως αυτές των Στωικών φιλοσόφων που θεωρούσαν ότι τα ζώα είναι κατώτερα από τη φύση τους χωρίς νου και αισθήματα, δεν αισθάνονται πόνο και έτσι οι άνθρωποι έχουν κάθε δικαίωμα να τα εκμεταλλεύονται και να τα δολοφονούν. Έχουν χυθεί τόνοι μελανιού από τότε μέχρι ακόμα και σήμερα σχετικά με θέματα που αφορούν ζητήματα όπως κατά πόσο τα ζώα έχουν λογική, για το αν οι άνθρωποι μπορούν να διατηρήσουν μία ισότιμη σχέση μεταξύ τους, για το αν είναι ικανά να νιώσουν την ευχαρίστηση ή τον πόνο και κατά πόσο οι πράξεις των ανθρώπων απέναντί τους έχουν μία ηθική διάσταση. Με λίγα λόγια δικαιολογείται ο άνθρωπος με τον έναν ή τον άλλο τρόπο να καταναλώνει κρέας ή μήπως η ακρεοφαγία δεν είναι τίποτα άλλο παρά ένας τρόπος ζωής που κάποιοι τον υιοθετούν και άλλοι όχι; 
Έχουμε αναφέρει και στο παρελθόν σε άλλα άρθρα μας τι είναι ο “άνθρωπος” που καταναλώνει τροφές αίματος και αν θυμάστε οι αρχαίες πηγές που αναφέρονται σε Πνευματικούς Ανθρώπους δίνουν πάρα πολύ εύστοχα επιχειρήματα για το θέμα. Με εξαίρεση ίσως το έργο του νεοπλατωνικού φιλοσόφου Πορφυρίου, Περί αποχής εμψύχων, και το Περί Ευσεβείας του Θεόφραστου κανείς άλλος συγγραφέας της αρχαιότητας εκτός από τον Πλούταρχο δεν έχει γράψει τόσο περιεκτικά και τόσο ένθερμα για την ανάγκη αποχής από την κατανάλωση κρέατος βασιζόμενος σε αισθητικούς, πνευματικούς, ηθικούς λόγους, αλλά και λόγους υγιεινής. 
Το έργο του Περί κρεοφαγίας μαζί με αυτό του Πορφυρίου, ο οποίος φαίνεται να χρησιμοποιεί αρκετά το κείμενο του Πλουτάρχου, αποτελούν την πιο ολοκληρωμένη και εκτενή πρόταση υπέρ της αναίμακτης διατροφής από την αρχαιότητα. Πριν προχωρήσουμε στην παράθεση αποσπασμάτων από το Περί Κρεοφαγίας, ας δούμε μερικές απόψεις του συγγραφέα για τα ζώα που βρίσκονται σε άλλα έργα του. 
Στο Βίο του Μάρκου Κάτωνα, για παράδειγμα ο Πλούταρχος σημειώνει ότι ο δίκαιος άνθρωπος θα συμπεριφερθεί με καλοσύνη σε όλα τα στάδια ζωής ενός ζώου. Η ίδια συμπεριφορά αντικατοπτρίζεται και στο έργο του Περὶ τῆς εἰς τὰ ἔκγονα φιλοστοργίας όπου περιγράφει ότι τα ζώα δεν υπερβάλλουν τόσο στις υποθέσεις τους όσο ο άνθρωπος. Ομοίως, στο Ὑγιεινὰ παραγγέλματα αγγίζει το θέμα γιατί μία διατροφή χωρίς την κατανάλωση κρέατος είναι περισσότερο υγιεινή. 
Εκτός από το Περί Κρεοφαγίας, ο Πλούταρχος ασχολείται με το θέμα των ζώων σε δύο ακόμα μελέτες που συμπεριλαμβάνονται στη συλλογή Ηθικά: η μεγαλύτερη σε έκταση είναι η Πότερα τῶν ζῷων φρονιμώτερα τὰ χερσαῖα ἣ τὰ ἔνυδρα, όπου εξετάζει το θέμα ποια ζώα είναι πιο έξυπνα, τα θαλάσσια ή τα υπέργεια. Το δεύτερο έργο είναι ένας μικρό χιουμοριστικός διάλογος με τίτλο Περὶ τοῦ τὰ ἄλογα λόγῳ χρῆσθαι στον οποίο παρουσιάζεται ο Οδυσσέας στο νησί της Κίρκης με σκοπό να την μεταπείσει για να ξαναμεταμορφώσει σε ανθρώπους τους συντρόφους του. Εκεί, ένας από αυτούς αρνείται την προσφορά εξηγώντας ότι οι ζωές των ζώων είναι ελεύθερες από τις έγνοιες που έχουν οι άνθρωποι. Και στα τρία αυτά έργα κυριαρχούν δύο ιδέες: η ψυχολογία των ζώων και αυτό που θα ονομάζαμε σήμερα “φιλοσοφική χορτοφαγία,” δηλαδή η άποψη ότι η επιλογή μη κατανάλωση κρέατος έχει και λογικές και ηθικές βάσεις. Και για να προλάβω όσους τυχόν σχολιάσουν και να αμφισβητήσουν ότι ο Πλούταρχος δεν ακολούθησε έως το τέλος της ζωής του την αποχή από το κρέας και ότι απλά ήταν μία “μόδα”—αγγλιστί lifestyle—που υιοθέτησε κατά τη διάρκεια των πρώτων ετών συγγραφής των κειμένων του, να τους θυμίσω ότι για τη συλλογή Ηθικά, στην οποία ανήκει και το συγκεκριμένο έργο δεν έχει προταθεί μία ασφαλής χρονολογική κατάταξη των έργων που περιλαμβάνει. Είναι απίστευτο πως ακόμα και σήμερα μελέτες που δημοσιεύονται ασκούν κριτική στη στάση αυτή του Πλουτάρχου και λίγο ή πολύ θεωρούν πως είχε εμμονές. Αλλά ακόμα όμως και αν όντως στο τέλος του βίου του άλλαξε τη στάση του—πράγμα που είναι δύσκολο να επιβεβαιωθεί—σκοπός είναι να επικεντρωθείς σε πράξεις δικές σου και όχι των άλλων βρίσκοντας παρηγορητικές δικαιολογίες για τον εαυτό σου. 
Στην ίδια παγίδα έχουν πέσει κατά καιρούς και φιλόλογοι ή ιστορικοί οι οποίοι αντί να εστιάσουν στα επιχειρήματα και στους τρόπους που Πλούταρχος υποστηρίζει τις θέσεις του προτιμούν να επιδίδονται σε ένα κυνήγι των πηγών ή των φιλοσοφικών ρευμάτων που τον επηρέασαν. Επιπλέον, η αδυναμία των μελετητών να ξεπεράσουν τις προσωπικές τους θέσεις για το θέμα τούς οδήγησαν σε διαστρεβλωμένα συμπεράσματα που μειώνουν την αξία των συγκεκριμένων έργων του συγγραφέα, φθάνοντας να υποστηρίξουν, όπως αναφέραμε και πιο πάνω, ότι αυτά δεν ήταν επίσημα έργα του Πλουτάρχου, αλλά συγγραφικές ασκήσεις ή ακόμα και ότι τα έγραψαν οι μαθητές του. 
Πέρα από αυτές τις προκατειλημμένες θέσεις, το πιθανότερο είναι ότι ο Πλούταρχος να βασίστηκε στη φιλοσοφική σχολή των Πυθαγορείων που στις μέρες του ήταν αρκετά διαδεδομένη, καθώς και στον Ορφισμό εφόσον και τα δύο παροτρύνουν αποχή από το κρέας. Αν όμως διαβάσει κάποιος προσεκτικά το κείμενο θα διαπιστώσει ότι οι επιρροές αυτές παίζουν δευτερεύοντα ρόλο. Γράφει για παράδειγμα στο Πότερα τῶν ζῷων φρονιμώτερα τὰ χερσαῖα ἣ τὰ ἔνυδρα ότι η αποχή από το κρέας και η κατανάλωση καρπών και λαχανικών είναι τόσο παλιά όσο και ο άνθρωπος πάνω στη Γη. Αργότερα, αυτού του είδους η διατροφή ξεχάστηκε μέχρι που την επανέφερε ο Πυθαγόρας. (946Ε). 
Επιπλέον, ήδη από την πρώτη παράγραφο του έργου φαίνεται να μην ενδιαφέρει και τόσο τον Πλούταρχο ποιος ήταν ο λόγος που ο Πυθαγόρας δεν έτρωγε κρέας, όσο ότι είναι πιο σημαντικό να αναρωτηθεί κάποιος τι ήταν αυτό που παρακίνησε τον πρώτο άνθρωπο να το εντάξει στη διατροφή του
“Εσύ ρωτάς για ποιο λόγο ο Πυθαγόρας απέφευγε να τρώει κρέας, εγώ, αντίθετα, απορώ τι έπαθε και τι ένιωθε ο πρώτος άνθρωπος και ακούμπησε το στόμα του σε αίμα σκοτωμένου πλάσματος, πλησίασε τα χείλη του σε σάρκα πεθαμένου ζώου και, παραθέτοντας σε τραπέζι μπαγιατεμένα πτώματα, ονόμασε λιχουδιές και νοστιμιές τα μέρη που λίγο πριν βρυχόνταν, μιλούσαν, κινούνταν και έβλεπαν. Πώς τα μάτια του άντεξαν να δουν αίμα πλασμάτων που σφάζονταν, γδέρνονταν, διαμελίζονταν, πώς η όσφρησή του άντεξε την αποφορά, πώς η σκέψη του μιάσματος δεν απέτρεψε τη γλώσσα να αγγίζει ξένα έλκη και να απολαμβάνει τους χυμούς και τα υγρά θανάσιμων τραυμάτων. Τα δέρματα ανατρίχιασαν και τα κρέατα γύρω στις σούβλες μούγκρισαν ψημένα και ωμά, όταν ακούστηκε η φωνή των βοδιών (απόσπασμα από μία ωδή του Πινδάρου). Τούτο βέβαια είναι πλάσμα της φαντασίας και μύθος, το δείπνο όμως είναι στ’ αλήθεια τερατώδες, να πεινάει κάποιος για ζώα που μουγκρίζουν ακόμα, να υποδεικνύει με ποια ζώα πρέπει να τρεφόμαστε, και να επινοεί μεθόδους για την άρτυση, το ψήσιμο και το σερβίρισμα των φαγητών. Την περίπτωση εκείνου που εγκαινίασε την τακτική τούτη πρέπει να εξετάσει κάποιος και όχι αυτού που τη σταμάτησε έστω και αργά.”[Περί κρεοφαγίας, 933 B-C].

Ο Πλούταρχος λοιπόν θεωρούσε ότι στα πρώτα στάδια της ζωής του ο άνθρωπος ήταν αποκλειστικά χορτοφάγος και αυτό που τον απασχολεί ιδιαίτερα, αλλά και ουσιαστικά είναι ότι από τη στιγμή που έβαλε το κρέας στη διατροφή του διαπράχθηκε παραβίαση μεταξύ της ισότιμης και δίκαιης σχέση που πίστευε ότι υπήρχε μεταξύ ανθρώπων και ζώων. Ο Πλούταρχος ακόμα δικαιολόγησε τον πρώτο άνθρωπο που έφαγε κρέας εξαιτίας απολύτου ανάγκης εφόσον οι αφιλόξενες κλιματολογικές συνθήκες τον ανάγκασαν να στραφεί αλλού για τροφή υπομένοντας έτσι τις κραυγές των ζώων κατά τη διάρκεια της σφαγής τους και την αποφορά από τις ανοικτές πληγές τους. Αυτό όμως που τον προβληματίζει σε αυτή την εξέλιξη είναι το γεγονός ότι από τη στιγμή που ο άνθρωπος δοκίμασε τη σάρκα των ζώων και έγινε αναίσθητος στο σκηνικό της σφαγής, εξακολούθησε να διατηρεί το κρέας στη διατροφή του.

“Ή μήπως, όσον αφορά εκείνους που πρώτοι δοκίμασαν να φάνε κρέας, θα πρέπει να πούμε πως τους έσπρωξε η φτώχεια, διότι ούτε τον καιρό τους περνούσαν με την εκπλήρωση άνομων επιθυμιών ούτε, έχοντας σε υπεραφθονία τα αναγκαία, ξεπέρασαν τα όρια προς τις ηδονές παρά φύση, αδιαφορώντας για τα άλλα ζωντανά πλάσματα και κατέληξαν σε αυτή την πρακτική, αλλά θα έλεγαν, αν τώρα δα ανακτούσαν αίσθηση και φωνή: “Ευλογημένοι κι αγαπημένοι των θεών εσείς οι τωρινοί, τι εποχή σας έλαχε να ζήσετε, να καρπώνεστε και να απολαμβάνετε κληρονομιά τα άφθονα αγαθά! Πόσα φυτρώνουν για σας και πόσα τρυγάτε! Πόσο πλούτο από τους κάμπους, πόσες ηδονές μπορείτε να δρέπετε από τα φυτά! Έχετε τη δυνατότητα να καλοπερνάτε χωρίς να λερώνετε τα χέρια σας με αίμα! Εμάς όμως δέχτηκε μέρος του χρόνου ζωής πολύ σκυθρωπό και φοβερό, αφού από την ώρα που γεννηθήκαμε πέσαμε σε μεγάλη και πνιγηρή φτώχεια….Συγκομιδή ήμερων καρπών δεν υπήρχε, ούτε εργαλείο τέχνη ούτε ίχνος επινοητικότητας. Η πείνα δεν μας έδινε χρονικά περιθώρια ούτε ο σπόρος μπορούσε τότε να περιμένει τις εποχές τους έτους. Πού το παράξενο λοιπόν, αν φάγαμε σάρκες ζώων παρά τις επιταγές της φύσης, τότε που και η λάσπη τρωγόταν και ο φλοιός του δέντρου φαγώθηκε και το να βρεις άγρωστη με βλαστάρια ή καλαμιού ρίζα ήταν ευτύχημα; Όταν γευτήκαμε και φάγαμε βελανίδια, χορέψαμε από τη χαρά μας γύρω από μια βελανιδιά, αποκαλώντας τη δωρήτρια ζωής, μητέρα και τροφό. Αυτή ήταν η γιορτή που γνώριζε τότε η ζωή, ενώ όλα τα άλλα ήταν μελαγχολικά και άγρια. Εσάς τους τωρινούς όμως ποια λύσσα και ποια αχόρταγη λαχτάρα σάς οδηγεί να βάφετε τα χέρια σας με αίμα τη στιγμή που σας προσφέρονται τόσα για τις ανάγκες σας; Γιατί κατηγορείτε άδικα τη γη ότι πως δεν μπορεί να σας τρέφει; Γιατί ασεβείτε προς τη θεσμοφόρο Δήμητρα και προσβάλλετε τον ήμερο και μειλίχιο Διόνυσο, λες και δεν παίρνετε αρκετά από αυτούς; Δεν ντρέπεστε να ανακατεύετε τους ήμερους καρπούς με αίμα από σφαγή; Αποκαλείτε άγρια ζώα τα φίδια, τις λεοπαρδάλεις και τα λιοντάρια, ενώ οι ίδιοι σφάζετε και σκοτώνετε χωρίς να τους αφήνετε περιθώρια να σας ξεπεράσουν σε ωμότητα. Για εκείνα, τα σκοτωμένα ζώα είναι τροφή, για εσάς λιχουδιά.”” [Περί κρεοφαγίας, 393 D-F].

Στο σημείο αυτό ο συγγραφέας αναφέρει πως το επίπεδο της γεωργίας στις μέρες του είχε αναπτυχθεί σε τέτοιο βαθμό ώστε η κατανάλωση κρέατος να μην είναι πλέον αναγκαία. Ο Πλούταρχος επικεντρώνεται στην αφθονία των τροφών που προσφέρει η γη για να καταρρίψει ένα από συνήθη επιχειρήματα των Στωικών—και όχι μόνο—των οποίων τα λόγια δεν συμφωνούν με τις πράξεις. Εφόσον λοιπόν οι ζωικές τροφές δεν είναι απαραίτητες αφού η γη παρέχει μία πληθώρα άλλων τροφών, οι Στωικοί που κατά τα άλλα απορρίπτουν κάθε μορφής πολυτέλεια θα έπρεπε να καταδικάζουν την κατανάλωση σάρκας αντί να την επιβραβεύουν. Συγκεκριμένα:
“Ισότιμη δεν είναι ούτε τούτη η αντιπαράθεση με τους Στωικούς για τη σαρκοφαγία. Στ’ αλήθεια, γιατί ο τόσος τόνος στην κοιλιά και στις κουζίνες; Γιατί, εφόσον θεωρούν θηλυπρεπή την ηδονή και την κατηγορούν ως κάτι που δεν είναι ούτε αγαθό ούτε προηγμένον ούτε οικείο, δείχνουν τέτοια έγνοια για το περιττό στην ηδονή; Ωστόσο, θα ήταν συνεπές με τη θεωρία τους, αν διώχνουν τα αρώματα και τα γλυκά από τα συμπόσια, να δυσανασχετούν περισσότερο με το αίμα και τη σάρκα. Έτσι όπως έχουν τώρα τα πράγματα, φιλοσοφούν σαν να συντάσσουν το ημερήσιο πρόγραμμα και αφαιρούν τις δαπάνες στα δείπνα για τα άχρηστα και τα περιττά, δεν αποδιώχνουν όμως την απάνθρωπη και δολοφονική αγάπη για την καλοπέραση. “Πράγματι, λέει [δηλ. ο Στωικός] δεν υπάρχει καμιά συγγένεια ανάμεσα σε εμάς και τα πλάσματα χωρίς λογικό.” Ούτε όμως ανάμεσα σε εμάς και το μύρο, θα μπορούσε να πει κάποιος, ούτε ανάμεσα σε εμάς και τα ξενικά γλυκίσματα. Μείνετε λοιπόν μακριά από τα ζώα, εφόσον εκδιώκετε από παντού ό,τι μη χρήσιμο και μη αναγκαίο στην ηδονή.” [Περί κρεοφαγίας, 399 Α-Β].

Όπως βλέπουμε ο Πλούταρχος πίστευε πως η επιλογή αυτού του τρόπου ζωής είχε μειονεκτήματα από όλες τις πλευρές για αυτό και στη συνέχεια του έργου απαριθμεί μία σειρά από λόγους που το κρέας δεν θα πρέπει να αποτελεί μέρος της διατροφής του ανθρώπου. Ξεκινάει λοιπόν από την ίδια την ανατομία του ανθρώπου που δεν είναι σχεδιασμένη από τη φύση τόσο για την κατανάλωση όσο και για την αφομοίωση κρέατος. Σε ένα εκτενές απόσπασμα του έργου μιλάει εμπεριστατωμένα για το πώς είναι έξω από τη φύση του ανθρώπου να τρώει τροφές αίματος εφόσον η ίδια του η φυσιολογία δεν μπορεί να υποστηρίξει μία τέτοια διατροφή. Ο άνθρωπος σε αντίθεση με τα σαρκοφάγα ζώα δεν μπορεί να δολοφονήσει ένα ζώο με τα χέρια του και μόνο χωρίς τη βοήθεια όπλων ή εργαλείων που έχει κατασκευάσει ο ίδιος. Ο άνθρωπος δεν μπορεί να αφομοιώσει εύκολα το αίμα και είναι αναγκασμένος να πρέπει να μαγειρέψει το κρέας του αντί να το καταναλώσει ωμό, όπως κάνουν στη φύση τα ζώα που τρέφονται με άλλα ζώα. Ας δούμε το κείμενο από κοντά: 
“ Ωστόσο, επιτρέψαμε στους άνδρες εκείνους να πουν ότι η αρχή είναι στη φύση…Το ότι δεν είναι στη φύση του ανθρώπου να τρώει κρέας φαίνεται κατ’ αρχάς από την κατασκευή των σωμάτων. Πράγματι, το ανθρώπινο σώμα δεν μοιάζει με κανενός ζώου απ’ όσα έχουν φτιαχτεί για να τρώνε κρέας, δεν υπάρχουν προτεταμένα χείλη, μυτερά νύχια, κοφτερά δόντια, γερό στομάχι και θερμή πνοή ικανή να μετατρέψει και να επεξεργαστεί τα βαριά συστατικά του κρέατος. Ως εκ τούτου η φύση με τα λεία δόντια, το μικρό στόμα, τη μαλακιά γλώσσα και την αδυναμία της πνοής για πέψη αποκλείει τη σαρκοφαγία. Αν υποστηρίζεις ότι είσαι φτιαγμένος για τέτοιου είδους τροφή, πρώτα σκότωσε ο ίδιος αυτό που θέλεις να φας, από μόνος σου, χωρίς να χρησιμοποιήσεις κοπίδι, ρόπαλο ούτε πελέκι. Αντίθετα, όπως οι λύκοι, οι αρκούδες και τα λιοντάρια σκοτώνουν μόνα τους τα ζώα που τρώνε, σκότωσε με δάγκωμα βόδι ή με το στόμα γουρούνι, ξέσκισε αρνί ή λαγό και πέσε πάνω του να το φας όσο είναι ακόμα ζωντανό, όπως εκείνα. Αν περιμένεις να βρεθεί νεκρό αυτό που τρως και η παρουσία ψυχής σε κάνει να ντρέπεσαι στο να φας τη σάρκα, γιατί τρως το άψυχο πηγαίνοντας ενάντια στη φύση; Ωστόσο, ούτε άψυχο και νεκρό το τρώνε όπως είναι, αλλά το βράζουν, το ψήνουν, το μεταβάλλουν με φωτιά και χημικές ουσίες, αλλοιώνοντας, μετατρέποντας και σβήνοντας με μύρια καρυκεύματα τη γεύση του αίματος, ώστε το γευστικό όργανο να εξαπατηθεί και να δεχτεί ό,τι του είναι ξένο….. Εμείς όμως είμαστε τόσο λεπτεπίλεπτοι, μολονότι μολύνουμε τα χέρια μας με αίμα, ώστε αποκαλούμε το κρέας προσφάγι κι έπειτα χρειαζόμαστε άλλα συμπληρώματα για το ίδιο το κρέας, ανακατεύοντας λάδι, κρασί, μέλι, ψαρόζουμο, ξίδι μαζί με μυρωδικά από τη Συρία και την Αραβία, σαν να ενταφιάζουμε πράγματι νεκρό. Μα ακόμη και αφού αυτά διαλυθούν, μαλακώσουν και υποστούν προκαταβολικά πέψη, είναι δύσκολο στην πέψη να επικρατήσει και, αν νικηθεί προκαλεί φοβερό βάρος και νοσηρές μορφές δυσπεψίας…… Τα κρέατα που τρώμε δεν είναι μόνο για τα σώματα παρά φύση, αλλά χοντραίνουν τις ψυχές με υπεραφθονία και κορεσμό.” [Περί κρεοφαγίας, 995A-D]. 
Για τον Πλούταρχο όμως ο πιο σημαντικός λόγος αποχής από το κρέας έχει να κάνει με το τι είναι δίκαιο. Οι άνθρωποι έχουν την τάση να κλείνουν τα μάτια τους σε αυτό που είναι ολοφάνερο και εξορθολογούν κάθε τους ενέργεια ακόμα και αν αυτή καταστρατηγεί θεμελιώδεις αλήθειες που έχουν σχέση με την ίδια τους την ύπαρξη. Αυτό που υπονοεί ο συγγραφέας είναι ότι ένα ζώο που οδηγείται προς σφαγή καταλαβαίνει πολύ περισσότερο από τον άνθρωπο ότι το δικαίωμά του προς ίση μεταχείριση απλά αγνοείται παντελώς. Να λοιπόν πώς βλέπει ο Πλούταρχος την ανθρωπότητα στις μέρες του πράγμα που είναι αλήθεια ότι δεν απέχει πολύ από το σήμερα: 
“Τίποτε δεν μας συγκινεί, ούτε η ανθηρή όψη της σάρκας ούτε η γοητευτική μελωδική φωνή ούτε η επινοητικότητα της ψυχής ούτε ο καθαρός τρόπος ζωής και η ξεχωριστή νοημοσύνη των άμοιρων ζώων, αλλά για μικρό κομμάτι σάρκας αφαιρούμε την ψυχή, το φως του ήλιου, τα χρόνια της ζωής, για τα οποία έχει γεννηθεί και έχει φτιαχτεί από τη φύση (το ζωντανό πλάσμα). Ακόμη, τις φωνές και τα γρυλίσματά του θεωρούμε άναρθρους ήχους και όχι παρακλήσεις, δεήσεις και επικλήσεις για δικαιοσύνη του καθενός τους που λέει: “Δεν σου ζητώ να με λυπηθείς στην ανάγκη σου αλλά να μην προχωρήσεις σε ύβρη. Αν είναι για να φας, σκότωσέ με, αν είναι για να φας πιο ευχάριστα, μη με σκοτώνεις” Τι ωμότητα! Είναι τρομακτικό να βλέπεις να στρώνεται τραπέζι πλουσίων, που έχουν νεκροστόλιστες μάγειρες και παρασκευαστές περίπλοκων φαγητών, ακόμη πιο φοβερό όμως (να το βλέπεις) όταν ξεστρώνεται διότι όσα έχουν μείνει είναι περισσότερα απ’ όσα έχουν φαγωθεί. Επομένως τα ζώα μάταια πέθαναν. Αλλά πάλι από τα σερβιρισμένα τα λυπούνται, δεν θέλουν να τα δουν κομμένα και τεμαχισμένα και δεν τα αγγίζουν νεκρά, αν ήταν όμως ζωντανά δεν θα δίσταζαν.” [Περί κρεοφαγίας, 995F]. 
Την ίδια γραμμή σκέψης εκφράζει ο Πλούταρχος και στο έργο του Περὶ τοῦ τὰ ἄλογα λόγῳ χρῆσθαι (991-992D) όπου περιγράφονται μεταξύ των άλλων τα σημεία που τα ζώα υπερέχουν των ανθρώπων και πώς μερικά από αυτά θα ήταν καλό να τα υιοθετούσαν και οι ίδιοι. Τα ζώα είναι θαρραλέα, γενναία και δείχνουν εγκράτεια, όπως ένας Πλατωνικός φιλόσοφος. Σε αντίθεση με τους ανθρώπους περιορίζουν τη διατροφή τους μόνο στα βασικά και δεν αναζητούν περιττή ποικιλία. Όλα αυτά οδηγούν τον ήρωα αυτού του σύντομου έργου να συμπεράνει ότι και στη φύση των ζώων μπορεί κάποιος να αναγνωρίσει τη λογική και τη διάνοια, αλλά παρόλο αυτά οι άνθρωποι δεν μπορούν να δείξουν εγκράτεια να μην τα θανατώνουν και να τα τρώνε αν και τα χωνεύουν αρκετά δύσκολα. Μπορεί ήδη μερικοί από εσάς να θεωρείτε τα παραπάνω απλές σοφιστίες ή υπεραπλουστευμένα λόγια, αλλά δεν είναι δυνατό να μην αντιλαμβάνεται κάποιος τι πετυχαίνει εδώ ο Πλούταρχος δεδομένου ότι έζησε και σε μία εποχή που δεν υπήρχαν τα μέσα που έχουμε διαθέσιμα σήμερα. Ο Πλούταρχος καταφέρνει με άψογο τρόπο να παρουσιάσει ότι το θέμα της μεταχείρισης των ζώων βασίζεται σε απόλυτα λογικά επιχειρήματα. Οι αποδείξεις μέσω της παρατήρησης για την εποχή του σχετικά με διάνοια και τη διαισθητικότητα των ζώων με όποια μορφή και αν αυτές εκδηλώνονταν ήταν τόσο μεγάλες ώστε να της παραβλέψει και να δικαιολογήσει την οποιαδήποτε κακομεταχείρισή τους. Με άλλα λόγια, ο Πλούταρχος διατυπώνει μία βασική ηθική αρχή ίσης μεταχείρισης που δεν περιορίζεται αυθαίρετα μόνο σε μέλη του ιδίου είδους. Ίσως να είναι και μία από τις πρώτες αναφορές στη λογοτεχνία της Δύσης κατά της διάκρισης μεταξύ των ειδών, δηλ. του σπισισμού (speciesism). 
Όσον αφορά τη διατύπωση ότι τα ζώα αισθάνονται φαίνεται όχι έχει σημαντικές προεκτάσεις τις οποίες για άλλη μία φορά ο Πλούταρχος φαίνεται ότι είναι ένας από τους πρώτους που τις θίγει με αυτό τον τρόπο. Πολλοί ηθικοί φιλόσοφοι θα συμφωνούσαν με τον Πλούταρχο ότι αυτό το χαρακτηριστικό απαιτεί μία δίκαιη συμπεριφορά απέναντι στα ζώα που σημαίνει ότι κάθε πράξη που εμποδίζει τα ζώα από το να εξασκήσουν τα δικαιώματά τους είναι πράξη βλαπτική και υποβιβαστική για την ίδια τη φύση τους. Έτσι λοιπόν το να εμποδίσουμε ένα κοτοπουλάκι να μεγαλώσει σε φυσιολογικούς ρυθμούς ή μία αγελάδα να βοσκήσει ελεύθερη είναι πράξη αδικίας καθώς η ίδια η εικόνα για το πώς το ζώο αντιλαμβάνεται τον εαυτό του καταστρατηγείται. Αν προχωρήσουμε ένα βήμα παρακάτω είναι λογικό να μην υποστηρίζεται ηθικά και η πράξη της θανάτωσης του ζώου, εφόσον κάτι τέτοιο θέτει οριστικό τέλος σε όλα τα δικαιώματά του. 
Ο Πλούταρχος παρουσιάζει αυτή τη θέση πολύ παραστατικά στο παραπάνω απόσπασμα όταν αναφέρει ότι αφαιρούνται με τη θανάτωση του ζώου “το φως του ήλιου, τα χρόνια της ζωής, για τα οποία έχει γεννηθεί και έχει φτιαχτεί από τη φύση.” Ακόμα, στο σημείο αυτό που αναφέρεται ότι οι άνθρωποι δεν μπορούν να καταλάβουν τη γλώσσα των ζώων, όταν εκείνα βρίσκονται λίγο πριν το θάνατο ο Πλούταρχος γίνεται κάτι παραπάνω από σύγχρονος. Μπορούμε να δούμε πόσο λάθος είναι η άποψη κάποιων ότι μπορεί να υπάρξει “αξιοπρεπής και ανώδυνος” θάνατος σε σφαγεία σήμερα, όταν τα ζώα βρίσκονται στη σειρά βλέποντας και ακούγοντας τα άλλα ζώα να χάνουν τη ζωή τους. 
Στο δεύτερο μέρος του Περί σαρκοφαγίας, ο Πλούταρχος συνεχίζει στην ίδια γραμμή περιγράφοντας σκηνές που δεν δεν συμφωνούν καθόλου με την ίση μεταχείριση των ζώων, και καταλήγει ότι αυτό που οδηγεί τον άνθρωπο σε αυτές τις πράξεις δεν είναι τίποτα άλλο παρά η ροπή του προς τη φιληδονία και την απληστία. 
“…δεν είναι εύκολο να βγάλει κάποιος το αγκίστρι της σαρκοφαγίας μπηγμένο και σφηνωμένο στη φιληδονία καθώς είναι. Στ’ αλήθεια, δεν θα ήταν άσχημο, όπως ακριβώς οι Αιγύπτιοι, αφού αφαιρέσουν τα σπλάχνα και τα σηκώσουν προς τον ήλιο, τα πετούν ως αίτια όλων των αμαρτημάτων που έκανε ο άνθρωπος, έτσι και εμείς, αφού αποκόψουμε τη γαστριμαργία και τη δίψα μας για αίμα, να μείνουμε αγνοί στην υπόλοιπη ζωή μας. Στην πραγματικότητα, δεν είναι τα σπλάχνα που ζητούν να μολυνθούν με αίμα, αλλά μολύνονται λόγω ασωτίας. Ωστόσο, αν είναι αδύνατον πια εξαιτίας της συνήθειας να μην αμαρτάνουμε, νιώθοντας ντροπή για την αμαρτία ας καταφεύγουμε σε αυτή μόνο όταν υπάρχει λόγος….επειδή όμως πεινάμε, όχι για να καλοπερνάμε. Ας σκοτώσουμε το ζώο νιώθοντας λύπη και πόνο, όχι αντιμετωπίζοντάς το με έλλειψη σεβασμού και βασανίζοντάς το, σαν τα πολλά που κάνουν τώρα ορισμένοι, μπήγοντας πυρωμένες σούβλες στο λαιμό των γουρουνιών, έτσι, ώστε, με την εμβάπτιση του σιδήρου μέσα του, το αίμα, αφού πήξει και διαχυθεί, να κάνει τη σάρκα εύθρυπτη και μαλακή, άλλοι πηδώντας πάνω στους μαστούς των επίτοκων θηλυκών γουρουνιών και κλοτσώντας τους, έτσι ώστε, αφού βγει αίμα με γάλα και άλλα υγρά αφού πεθάνουν ταυτόχρονα τα έμβρυα με τους πόνους του τοκετού, να φάνε, Δία καθάριε, το πιο ερεθισμένο μέρος του ζώου. Άλλοι, αφού ράψουν τα μάτια των γερανών και των κύκνων και του κλείσουν στο σκοτάδι, τους παχαίνουν νοστιμίζοντας το κρέας τους με παράξενα μείγματα και σάλτσες. Από τούτα είναι ολοφάνερο πως όχι για τροφή ούτε από ένδεια ή από ανάγκη, αλλά από κορεσμό, αναισχυντία και αγάπη για την πολυτέλεια έχουν κάνει την ανομία ηδονή.” [Περί κρεοφαγίας, 997Α-Β].
Αναφέραμε στην αρχή ότι είναι αρκετά πιθανόν ο Πλούταρχος να έχει επηρεαστεί σε ένα βαθμό από τον Πυθαγόρα πάνω στο θέμα της αποχής από το κρέας. Λίγο παραπάνω ο Πλούταρχος παραθέτει πολλά αποσπάσματα από τον Εμπεδοκλή που δεν σώζονται σήμερα, τα οποία υποστηρίζουν ότι η κατανάλωση κρέατος συνιστά κανιβαλισμό γιατί οι ανθρώπινες ψυχές παγιδεύονται μέσα στα θνητά σώματα σαν τιμωρία για το φόνο που διαπράττουν, πράγμα που αντανακλά σε μεγάλο βαθμό τις ιδέες των Πυθαγορείων για την μετεμψύχωση. Παρομοίως, δηλώνει πως το κρέας στη διατροφή των ανθρώπων όπως χοντραίνει τα σώματά τους με τον ίδιο τρόπο φουσκώνει τις ψυχές τους με υπεραφθονία και κορεσμό. Συμφωνεί ότι σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί το σώμα να δείχνει δυνατό και ρωμαλέο, όμως η ψυχή γίνεται ασθενική
“Έτσι επομένως και μέσα από σώμα ταραγμένο, παραφορτωμένο και βαρύ από τροφές αταίριαστες η λάμψη της ψυχής και το φέγγος της φτάνουν κατ’ ανάγκην αδύναμα και θολά, πλανιούνται και είναι ασταθή, εφόσον η ψυχή δεν διαθέτει φως και ένταση για να εισχωρήσει στα λεπτά και αδιόρατα σημεία της πραγματικότητας.” [Περί κρεοφαγίας, 996Α]. 
Τα λόγια αυτά θυμίζουν αρκετά την Πλατωνική φιλοσοφία για την ανάγκη ελευθερία από ό,τι κρατάει κάποιον δέσμιο των αναγκών του σώματος για να πετύχει μία πνευματική ανάταση. Συνεχίζει να αναφέρεται στις ιδέες του Πυθαγόρα και του Εμπεδοκλή, οι οποίοι και οι δύο πρότειναν μία διατροφή χωρίς κρέας θεωρώντας ότι η καλοσύνη απέναντι στα ζώα θα φέρει και την καλοσύνη μεταξύ των ανθρώπων ανεξάρτητα αν δεχθούμε ή όχι ότι τα ζώα μπορούν να αισθάνονται. Στο σημείο αυτό, ο Πλούταρχος αναφέρει τις απόψεις των προγενέστερών του φιλοσόφων, οι οποίες θυμίζουν αρκετά τη θέση πως οτιδήποτε συμβαίνει στα ζώα αυτό έχει άμεσο αντίκτυπο και στις σχέσεις των ανθρώπων, και ότι είναι υποχρέωση των ανθρώπων να σέβονται αυτό που δεν ανήκει στο δικό τους είδος. 
“Στ’ αλήθεια, ποιο δείπνο, για το οποίο θανατώνεται κάποιο έμψυχο ον, δεν είναι ακριβό; Λίγο θεωρούμε ότι κοστίζει η ζωή; Και δεν εννοώ βέβαια τη ζωή της μητέρας, του πατέρα, κάποιου αγαπημένου προσώπου ή παιδιού, όπως έλεγε ο Εμπεδοκλής, αλλά αυτή που έχει τουλάχιστον μερίδιο στην αίσθηση, στην όραση, στην ακοή, στη φαντασία, στη νοημοσύνη, την οποία έχει παραλάβει κάθε ζωντανό πλάσμα από τη φύση για να αποκτά ό,τι του είναι οικείο και αποφεύγει ό,τι του είναι ξένο. Εξέτασε ποιοι από τους φιλοσόφους μάς εξημερώνουν περισσότερο, εκείνοι που μας καλούν να τρώμε τα παιδιά, τα αγαπημένα πρόσωπα, τους πατεράδες και τις γυναίκες μας όταν πεθαίνουν, ή ο Πυθαγόρας και ο Εμπεδοκλής που μας συνηθίζουν να είμαστε και προς πλάσματα άλλου γένους δίκαιοι. Οι γνώμες του Πυθαγόρα και του Εμπεδοκλή, αντίθετα, ήταν νόμοι για τους παλιούς Έλληνες…., τα δημητριακά, και οι τρόποι ζωής…. Ποιοι λοιπόν αποφάσισαν τούτα αργότερα; “Εκείνοι που πρώτοι σφυρηλάτησαν το μαχαίρι των κακούργων του δρόμου, εκείνοι που πρώτοι έφαγαν τα βόδια τα καματερά».” Έτσι, βέβαια, αρχίζουν και οι τύραννοι τις σφαγές. Όπως ακριβώς την πρώτη φορά σκότωσαν στην Αθήνα τον χειρότερο συκοφάντη, ο οποίος επονομάστηκε άξιος (για να πεθάνει), κι έπειτα το δεύτερο και τον τρίτο. Μετά από τούτο συνήθισαν και δέχονταν να θανατώνεται ο Νικήρατος, ο γιος του Νικία, ο στρατηγός Θηραμένης και ο φιλόσοφος Πολέμαρχος. Κατά τον ίδιο τρόπο στην αρχή φαγώθηκε κάποιο άγριο και φονικό ζώο κι έπειτα κατασπαράχθηκε κάποιο πουλί ή ψάρι. Αφού γεύτηκε έτσι αίμα και δοκιμάστηκε πάνω τους η φονική μας διάθεση, στράφηκε προς το καματερό βόδι, το πρόβατο που μας στολίζει και τον κόκορα που μένει στο σπίτι. Σιγά σιγά, αφού ακόνισαν έτσι οι άνθρωποι την απληστία τους, προχώρησαν σε σφαγές ανθρώπων, σε πολέμους και δολοφονίες. Αν όμως κάποιος δεν αποδείξει πρώτα ότι μπαίνουν σε κοινά σώματα οι ψυχές κατά τις παλιγγενεσίες, και αυτό που τώρα είναι λογικό γίνεται έπειτα άλογο και ξαναγίνεται ήμερο το τώρα άγριο, ότι η φύση αλλάζει τα πάντα και τα εγκαθιστά σε άλλες κατοικίες, ντύνοντάς τα με ασυνήθιστο χιτώνα σάρκας, τούτα δεν θα αποτρέψουν το ανήμερο, το ακόλαστο στοιχείο μέσα μας, αυτό που και στο σώμα δημιουργεί αρρώστιες και βάρος και την ψυχή διαφθείρει, εφόσον την τρέπει σε πόλεμο και ακόμη πιο άνομο, αφού συνηθίσαμε πια να μην προσφέρουμε σε φιλοξενούμενο τραπέζι, να μη γιορτάζουμε σε γάμο, να μη συναντιόμαστε με φίλους χωρίς αίμα και σφαχτό.” [Περί κρεοφαγίας, 997Ε-998C]. 
Δυστυχώς το υπόλοιπο κείμενο του δεύτερου μέρους του έργο δεν σώζεται καθώς θα ήταν πολύ ενδιαφέρον να δούμε τις απόψεις του Πλουτάρχου για ένα θέμα που φαίνεται να ήταν η σχέση που υπάρχει ανάμεσα στις διατροφικές συνήθειες του ανθρώπου και τη δικαιοσύνη, για το οποίο φαίνεται από το παραπάνω απόσπασμα ότι είχε απασχολήσει τόσο τον Πυθαγόρα όσο και τον Εμπεδοκλή. Σε γενικές γραμμές ο Πλούταρχος προωθεί την ηθική διάσταση που έχει η ακρεοφαγία, παρόλο που και ο ίδιος αναγνωρίζει πως οι άνθρωποι δεν έχουν τη δύναμη να υιοθετήσουν μία ανάλογη διατροφή παρά μόνο όσοι διακατέχονται από ηθικές αξίες ή θα λέγαμε σήμερα οι πνευματικοί άνθρωποι που αναζητούν τροφές δύναμης και όχι τροφές που μολύνουν τόσο το σώμα τους όσο και το πνεύμα τους. Αυτή τη θέση τη συναντάει κανείς και σε άλλα του έργα που αγγίζουν το θέμα της ακρεοφαγίας και βρίσκονται στη συλλογή Ηθικά. 
Στο Ὑγιεινὰ παραγγέλματα ο Πλούταρχος συμπεραίνει ότι η κατανάλωση κρέατος έχει γίνει για τον άνθρωπο κατά κάποιο τρόπο η δεύτερή του λάθος φύση και πρέπει να υποστηρίζεται μάλλον περισσότερο σαν κάτι συμπληρωματικό, ενώ το μεγαλύτερο μέρος της διατροφής του θα πρέπει να είναι εναρμονισμένο με τις επιταγές της φύσης. Σε μία άλλη συζήτηση που περιλαμβάνεται στο Συμποσιακών προβλημάτων ότι όσο εύκολα η ανάγκη έφερε το κρέας στην ανθρώπινη διατροφή τόσο δύσκολο είναι να εγκαταλειφθεί σήμερα. Σε ένα άλλο του έργο, το Τῶν ἐπτὰ σοφῶν συμπόσιον παρουσιάζει το νομοθέτη Σόλων να υποστηρίζει πως είναι αλήθεια ότι όλος ο τρόπος που διατρέφεται ο άνθρωπος από τη φύση του ενέχει την ιδέα της αδικίας είτε καταναλώνει ένα ζώο ή φυτό. Καθώς λοιπόν δεν είναι δυνατόν ο άνθρωπος να απέχει εξολοκλήρου από την τροφή για να είναι δίκαιος, το αμέσως καλύτερο πράγμα που μπορεί να κάνει είναι να σταματήσει να αναζητά λιχουδιές και να ζήσει μόνο με απλές τροφές γιατί η επιθυμία για τα μη αναγκαία πράγματα όπως το κρέας γίνεται πια συνήθεια. 
Ο Πλούταρχος υποτιμά όσους ανθρώπους δεν μπορούν να ξεκόψουν από τα δεσμά της συνήθειας και του βολέματος και τους παρακινεί να απέχουν από την κατανάλωση κρέατος στο μέγιστο βαθμό. Για τους περισσότερους ανθρώπους η χορτοφαγία σύμφωνα με τον συγγραφέα είναι μία ηθική πράξη άνευ ορίων και πολύ πιθανόν να υπονοεί ότι είναι χρέος όλων των φιλοσόφων, των πνευματικών ανθρώπων και των πραγματικών πολεμιστών. Η απόδειξη ότι τόσο οι άνθρωποι όσο και τα ζώα μοιράζονται τις ίδιες αισθήσεις και νου είναι μία από τις κεντρικές θέσεις τους συγγραφέα και φαίνεται ότι πρέπει να είναι επιθυμία και για τον πραγματικό πνευματικό άνθρωπο και λάτρη της φιλοσοφίας να υιοθετήσει μία αίσθηση συνέχειας και συνοχής σε όλες της πράξεις της ζωής του, συμπεριλαμβανομένων και των διατροφικών του συνηθειών. Για κάθε άνθρωπο που υιοθετεί τη θέση του Πλούταρχου ότι είμαστε μαζί με τα ζώα μέλη μίας ενιαίας συνειδητότητας το να μην τους αφαιρούμε τη ζωή δεν είναι ηρωϊκή πράξη, αλλά απλά το λογικό πράγμα που μπορεί να κάνει κάποιος. Αν αγαπάς τα ζώα, δεν τα φυλακίζεις και πάνω από όλα δεν τα τρως. 
_______________
Πηγές: Πλούταρχος, Περί Σαρκοφαγίας (κείμενο-μετάφραση εκδόσεις Κάκτος) S.T. Newmyer, Animals, rights, and reason in Plutarch and modern ethics (2006)
 ΠΗΓΗ: Πλουτάρχου, Περί Σαρκοφαγίας 

Σχετικά:
"Ζώντας Χορτοφαγικά   
    -Προτερήματα της Ακρεοφαγικής Ζωής"


(σελ. 160) €10 

 Ένα βιβλίο οδηγός για τα μεγάλα προτερήματα της αποχής από την κρεοφαγία από τους Άρμιν Ρίσι και Ρόλαντ Τσούρερ. Μια πολυεπίπεδη εμβάθυνση στο θέμα από τη σκοπιά της υγείας, της οικολογίας, της οικονομίας, της δικαιοσύνης, της ηθικής, της φιλοσοφίας, της θρησκείας και εν τέλει της συνειδησιακής και πνευματικής προόδου τηας ανθρωπότητας προς ένα καλύτερο και αρμονικότερο κόσμο Ειρήνης. -Με πολυσέλιδο παράρτημα σχολίων από μεγάλες προσωπικότητες των τελευταίων 2500 χρόνων!













Σχετικά Άρθρα
ΤΟ ΜΥΣΤΙΚΟ ΤΟΥ ΑΙΩΝΑ!!Η ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟΣ ΑΝΤΙΚΑΡΚΙΝΙΚΗΑΜΥΝΑ ΠΟΥ ΤΗΝ ΚΡΥΒΟΥΝ ΚΑΛΑ ΟΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΕΣ ΦΑΡΜΑΚΩΝ!!!ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΡΥΒΟΥΝ ΓΙΑΤΙ ΤΑΛΕΦΤΑ ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΛΑ!!!