10 επιστημονικά επιχειρήματα για να MHN γίνεις βίγκαν

Όπως οι περισσότεροι βίγκαν του κόσμου, έχω ακούσει μυριάδες επιχειρήματα και "επιστημονικές" τοποθετήσεις για να ΜΗΝ είναι κάποιος βίγκαν. Μερικά από αυτά είναι βάσιμοι προβληματισμοί, κάποια άλλα τόσο γελοία που σε κάνουν να θες να φας τα μαλλιά σου, παραδόξως όμως φαίνεται πως ορισμένοι άνθρωποι πιστεύουν ακόμη και σε γελοιότητες.

Είμαι ο Παύλος

Φυσικά, οι περισσότεροι άνθρωποι χρησιμοποιούν αυτές τις δικαιολογίες ή επιχειρήματα ως έναν καθαρά αμυντικό μηχανισμό. Ας μη γελιόμαστε, δεν είναι τόσο απλό να αλλάξει κάποιος τις διατροφικές του συνήθειες και πεποιθήσεις που έχει από την νηπιακή ηλικία. Ο μη-βίγκαν, ο πτωματοφάγος όπως τον λέμε εμείς, θα προτιμήσει να κάνει μια μακροσκελή έρευνα για να βρει μια απίθανη αρνητική λεπτομέρεια του βιγκανισμού και να στην "τρίψει στη μούρη", παρά να δώσει σημασία στους προφανείς και χιλιάδες λόγους για τους οποίους θα έπρεπε κάποιος να είναι βίγκαν.

Να μερικά τέτοια επιχειρήματα, που ακούγονται πολύ συχνά και αναπαράγονται μέσω του διαδικτύου -- μαζί με τις πιο απλές απαντήσεις που μπορώ να δώσω:

1. Αν ήμασταν όλοι βίγκαν, οι αγελάδες και τα γουρούνια θα καταλάμβαναν τον κόσμο

Πράγματι, υπάρχουν πάρα πολλές αγελάδες στον κόσμο σήμερα. Επίσης γουρούνια, πρόβατα, κατσίκες, κοτόπουλα και πολλά ακόμη. Υπολογίζεται ότι κάθε στιγμή, κάθε δευτερόλεπτο που περνάει, υπάρχουν στον πλανήτη περίπου 90 δισεκατομμύρια ζωντανά ζώα κτηνοτροφίας. Βεβαίως, το επόμενο δευτερόλεπτο πρόκειται για 90 δισεκατομμύρια νεκρά και ακρωτηρισμένα ζώα, αλλά έρχεται η επόμενη παρτίδα. Τέλος πάντων, καταλάβατε πώς πάει.

Επομένως αν ήμασταν όλοι βίγκαν, εκατομμύρια εκνευρισμένες αγελάδες θα κατέκλυαν τους δρόμους των πόλεων. Θα υπήρχε κοπριά παντού. Θα μύριζε γουρουνίλα όλος ο τόπος.

Όχι!

Το θέμα είναι πως αυτά τα ζώα υπάρχουν επειδή τα εκτρέφουμε, σε έναν εξωπραγματικό και αφύσικο αριθμό. Σε έναν φανταστικό και εντελώς υποθετικό κόσμο όπου όλοι οι άνθρωποι ήταν φυτοφάγοι, προφανώς αυτά τα ζώα δεν θα υπήρχαν. Καθώς οι άνθρωποι σταδιακά θα άλλαζαν τις διατροφικές τους συνήθειες, η ζήτηση για κρέας θα έπεφτε κι έτσι με τον καιρό ο πλυθυσμός αυτών των ζώων θα μειωνόταν.

2. Γιατί τρώτε φυτά; Και τα φυτά νοιώθουν πόνο!

Αλήθεια; Νοιώθουν; Τα φυτά δεν έχουν κεντρικό νευρικό σύστημα, κάτι που θα έπρεπε να σε βάζει σε υποψίες ότι δεν νοιώθουν κανένα πόνο.

Αν κόψεις ένα φυλλαράκι ρίγανης από τη γλάστρα σου, ακούς ουρλιαχτά; Βλέπεις το φυτό να σπαρταράει ή να δείχνει κάποιο σημάδι άμυνας; Και, ακόμη και αν υποθέσουμε ότι πονάνε με έναν δικό τους, διαφορετικό τρόπο, τι παθαίνει το φυτό μόλις κόψεις το φύλλο;  Μαραίνεται; Πεθαίνει;

Όχι!

Συμβαίνει το ίδιο με τα ζώα, όμως; Αν κόψεις ένα γουρούνι στα δύο, προφανώς πονάει. Ουρλιάζει και σφαδάζει από πόνο, ακριβώς όπως και ο άνθρωπος. Και ναι, το γουρούνι πεθαίνει. Δεν θα βγάλει καινούρια πλευρά και καινούριο μπούτι.

Το φυτό θα συνεχίσει να βγάζει καινούρια φύλλα. Μάλιστα, πολλά φυτά αναζωογονούνται και σφίζουν από ζωή όταν τα κλαδεύουμε. Το πιο ενδιαφέρον δε, είναι πως τα περισσότερα φυτά ΘΕΛΟΥΝ να τα φάμε. Τα δέντρα βγάζουν φρούτα και καρπούς που περιέχουν θρεπτικές ουσίες και έχουν ευχάριστη γεύση έτσι ώστε τα φυτοφάγα ζώα να τα φάνε και στη συνέχεια να χέσουν. Με αυτό τον τρόπο οι σπόροι που βρίσκονται μέσα στα σκατά τους διασκορπίζονται στο περιβάλλον και το φυτό παράγει και νέα φυτά. Αυτός είναι ο τρόπος που η φύση με σοφία σχεδίασε ώστε τα φυτά να παράγουν νέους απόγονους.

Ωστόσο αν ανησυχείς τόσο πολύ για την υγεία των φυτών, σκέψου και αυτό: Οι κρεατοφάγοι είναι υπεύθυνοι για τριπλάσια νεκρά φυτά σε σχέση με τους φυτοφάγους. Η μπριζόλα που βρίσκεται στο πιάτο σου προέρχεται από ένα ζώο το οποίο χρειάστηκε να φάει τόνους από φυτά πριν είναι έτοιμο για να καταλήξει στο πιάτο σου.

3. Προσπάθησα να γίνω βίγκαν αλλά ένιωθα χάλια, ανησυχούσα για την υγεία μου

Αυτή είναι παγίδα στην οποία μπορεί πολύ εύκολα να πέσει κάποιος όταν κάνει τα πρώτα του βήματα ως βίγκαν. Δεν σας κρύβω ότι έπεσα κι εγώ σ' αυτήν.

Βλέπετε, η διατροφή ως κρεατοφάγοι/παμφάγοι είναι πολύ απλή. Γάλα, αυγά, κρέας, λίγα λαχανικά και φρούτα για συνοδεία, τέλος. Το πρόβλημα που αντιμετωπίζει ένας καινούριος βίγκαν είναι συχνά οι λέξεις "δεν ξέρω τί να φάω".

Με τα τοστάκια γαλοπούλας, τις μπριζόλες, τις κοτομπουκιές, τα σάντουιτς τόνου και τις ομελέτες να εξαφανίζονται ξαφνικά από το μενού, ένας συνηθισμένος άνθρωπος νιώθει συχνά δυσάρεστα επειδή δεν μπορεί να τρώει συνεχώς σαλάτες και φακές.

Στην πραγματικότητα, η κακή υγεία με την βίγκαν διατροφή οφείλεται στη ΔΙΚΗ ΣΟΥ βίγκαν διατροφή.

Όπως ακριβώς θα είχες σοβαρά προβλήματα αν έτρωγες κάθε μέρα, όλη μέρα, αποκλειστικά και μόνο τηγανητό κοτόπουλο, ομοίως θα έχεις προβλήματα αν τρως μόνο μαρούλι. Η καλή υγεία απαιτεί μια πλούσια και ισορροπημένη διατροφή που να περιλαμβάνει συνδυασμό φρούτων, λαχανικών, σιτηρών, όσπριων και ελάχιστες επεξεργασμένες τροφές όπως ζυμαρικά ή γλυκά.

Σήμερα υπολογίζεται πως υπάρχουν παγκοσμίως πάνω από 600 εκατομμύρια φυτοφάγοι, και συνεχώς αυξάνονται. Υπάρχουν βίγκαν οικογένειες, βίγκαν παιδιά και βίγκαν έγκυες γυναίκες. Και όλοι τους είναι όχι απλώς υγιείς αλλά μάλλον πολύ πιο υγιείς από όσους καταναλώνουν συκώτια και ψητό αίμα. 

Τέλος υπάρχει και η προφανής λογική πως, αν κάνεις κακή διατροφή ως κρεατοφάγος, μπορείς να κάνεις και κακή διατροφή ως βίγκαν. Επειδή κάποιος είναι βίγκαν δεν σημαίνει πως ό,τι τρώει είναι υγιεινό. Η ζάχαρη είναι βίγκαν. Το αλκοόλ είναι βίγκαν. Υπάρχουν επίσης βίγκαν χάμπουρκερ με μηδέν ζωικά συστατικά που όμως αν τρως πέντε την ημέρα θα γίνεις τόφαλος.

Πριν κατηγορήσεις λοιπόν τη διατροφή βίγκαν, σκέψου μήπως κάνεις εσύ κάτι λάθος. Μπορείς να βρεις δεκάδες διατροφικές συμβουλές, συνταγές και μυστικά για καλή υγεία τόσο εδώ όσο και σε άλλες πηγές στο ίντερνετ. Ψάξου!

4. Είμαι αλλεργικός στη σόγια ή στη γλουτένη

Και όλοι οι βίγκαν τρώνε μόνο σόγια, σωστά; 

Όχι βέβαια!

Η φυτική διατροφή είναι απίστευτα πλούσια σε ποικιλία. Εάν υποθέσουμε ότι ζείτε ως βίγκαν για 10 χρόνια, θα υπάρχουν ακόμη τροφές που δεν έχετε δοκιμάσει ποτέ! Αντίθετα, η κρεατοφαγία έχει πολύ συγκεκριμένες επιλογές (εκτός αν σκέφτεσαι να δοκιμάσεις οπλές κρασάτες ή γούνα στο φούρνο).

Αν δεν σου αρέσει η σόγια, αν είσαι αλλεργικός σε αυτή ή απλώς δεν γουστάρεις ένα βίγκαν πιάτο, πολύ απλά ΜΗΝ ΤΟ ΤΡΩΣ. Υπάρχουν χιλιάδες άλλες επιλογές εκεί έξω. Μπορείς να τρως άλλα φυτά και να συνεχίσεις να είσαι υγιής και χαρούμενος.

5. Έχω κυνόδοντες!  Άρα είμαι ξεκάθαρα θηρευτής και πρέπει να τρώω κρέας

Κάθε φορά που το ακούω αυτό γελάω με το πόσο εύκολα αναπαράγεται μια ανοησία, κυρίως μέσω του ίντερνετ.

Σε παρακαλώ, βρες στο google μια φωτογραφία με το στόμα ενός λιονταριού. Κοίτα την προσεκτικά. Τώρα, δες το δικό σου στόμα στο καθρέφτη. Εντάξει; Τώρα δες και το στόμα μια κατσίκας ή μιας ζέβρας.

Μοιάζει σε κάτι το στόμα του λιονταριού με αυτό του ανθρώπου ή της ζέβρας;

Οι κυνόδοντες των σαρκοφάγων είναι μεγάλοι, σχηματισμένοι σαν στιλέτα, συνήθως γαμψοί και πολύ κοφτεροί. Θα το έχεις καταλάβει αν η γάτα σου έτυχε ποτέ να σε δαγκώσει καταλάθος. Είναι σχεδιασμένοι έτσι για να μπορούν να αρπάζουν και να ξεσκίζουν τη σάρκα του θηράματός τους.

Οι κυνόδοντες των ανθρώπων είναι μικροί σε μέγεθος, έχουν σχήμα φτυαριού και το κάτω μέρος τους δεν είναι ιδιαίτερα κοφτερό. Μπορείτε να τρίψετε τα δάχτυλό σας πάνω στους κυνόδοντές σας και δεν πρόκειται να κοπείτε. Αν προσπαθούσατε να δαγκώσετε και να σκοτώσετε ένα ζώο χρησιμοποιώντας μόνο το στόμα σας, το πιο πιθανό είναι πως θα καταλήγατε με εξαρθρωμένη γνάθο και μερικά πεσμένα δόντια.

Ακόμη και τα υπόλοιπα δόντια, οι γόμφιοι και οι προγόμφιοι, στον άνθρωπο όπως και στα άλλα φυτοφάγα ζώα είναι επίπεδα, τετραγωνισμένα και χωρίς οδοντωτές απολήξεις. Είναι έτσι για να μπορούμε να σπάμε καρπούς και να αλέθουμε την τροφή μας. Αντίθετα, τα πίσω δόντια των σαρκοφάγων είναι οδοντωτά και κοφτερά σαν λεπίδες διότι τα σαρκοφάγα μασούν ελάχιστα. Ο ρόλος των δοντιών τους είναι να σκίζουν κομμάτια σάρκας και να την καταπίνουν σχεδόν αμάσητη.

Επίσης, το σάλιο του ανθρώπου περιέχει πεπτικά ένζυμα, ακριβώς όπως και το σάλιο των φυτοφάγων ζώων. Η διαδικασία της πέψης ξεκινά ήδη από το στόμα, όπου η τροφή αλέθεται με τα δόντια ώστε να σπάσουν τα κυτταρικά τοιχώματα των φυτών και σε συνδυασμό με το σάλιο να ξεκινήσει η διάσπαση και η χώνεψή τους.

Τα σαρκοφάγα ζώα δεν έχουν καθόλου πεπτικά ένζυμα στο σάλιο τους.

6. Θέλω να θηλάσω αλλά οι βίγκαν δεν πίνουν γάλα

Ακούγεται αστείο; Κι όμως, είδα αυτό το "επιχείρημα" σε φόρουμ για τη μητρότητα και ακόμη αναρωτιέμαι αν αυτή που το έγραψε σοβαρολογούσε. Τι εννοεί, όμως;

Οι βίγκαν ως γνωστό απέχουν από την κατανάλωση οποιουδήποτε ζωικού προϊόντος, επομένως και του γάλακτος. Επομένως, μια βίγκαν μητέρα που θέλει το παιδί της να γίνει κι αυτό βίγκαν δεν πρέπει να του δώσει γάλα. Σωστό;

Λάθος! (και ηλίθιο)

Το κυριότερο πρόβλημα με το γάλα του εμπορίου, εκτός από τα θέματα υγείας, είναι ότι το παίρνουμε με τη βία. Περιλαμβάνει εκμετάλλευση, πόνο, βιασμό, άγχος και θάνατο. Προέρχεται από τον βίαιο διαχωρισμό μητέρας και μωρού και τελικά την σφαγή και των δύο.  Οι αγελάδες εξαναγκάζονται σε συνεχόμενες τεχνητές εγκυμοσύνες, στη συνέχεια γεννούν και οι άνθρωποι παίρνουν το νεογέννητο μοσχαράκι από κοντά της έτσι ώστε να πιουν αυτοί το γάλα που κανονικά έπρεπε να πιει το μοσχαράκι. Το μοσχαράκι, αν είναι αρσενικό, σφάζεται σχεδόν αμέσως ή λίγες ημέρες αργότερα για να γίνει το αγαπημένο σας γιουβέτσι ενώ αν είναι θηλυκό μεγαλώνει έτσι ώστε να γίνει αγελάδα και να έχει την ίδια τύχη με τη μητέρα του. Επίσης οι αγελάδες, αν και φυτοφάγα ζώα, ταίζονται με ζωοτροφές που περιέχουν άλλα ζώα, όπως αλεσμένα ψάρια και υπο-προϊόντα σφαγείων, που σε συνδυασμό με φάρμακα και ορμόνες προκαλούν μια αφύσικη παραγωγή γάλακτος, έως και 10 φορές παραπάνω από το κανονικό.

Τώρα, αν η συγκεκριμένη κυρία φυλάκιζε βίαια μια γυναίκα, την καθιστούσε έγκυο με το ζόρι χώνοντας μια βέργα με σπέρμα στον κόλπο της και μόλις αυτή γεννούσε έκλεβε το μωρό της και στράγγιζε το στήθος της όλη μέρα για να πάρει το γάλα της και να το δίνει στο δικό της παιδί, τότε, ναι, δεν θα ήταν καθόλου βίγκαν ο θηλασμός.

Είναι προφανές ότι δεν υπάρχει καμία σύνδεση μεταξύ των δύο. Η μητέρα γυναίκα δίνει με τη θέλησή της το γάλα της στο μωρό της, όπως θα έκανε και η μητέρα αγελάδα αν την αφήναμε. Επιπλέον, ο θηλασμός είναι απολύτως φυσικός και επωφελής. 

7. Αν ο Θεός δεν ήθελε να τρώμε ζώα, δεν θα τα έκανε τόσο νόστιμα

Δεν θα ήθελα να εμπλακώ ιδιαίτερα σε συζητήσεις θρησκευτικού χαρακτήρα, αλλά πάντως εάν πιστεύεις στον Θεό τότε θα πιστεύεις επίσης ότι ο Θεός είναι συμπονετικός. Και σαν συμπονετικός Θεός, αν ήθελε πράγματι να τρώμε τα ζώα, τότε μάλλον θα είχε προνοήσει ώστε αυτά να φυτρώνουν σε δέντρα όπως τα φρούτα, για παράδειγμα, ή έστω να μην νοιώθουν πόνο και φόβο όταν τα σκοτώνουμε. Όμως, νοιώθουν. Αναγνωρίζω ότι αυτό που γράφω είναι βλακώδες, αλλά το ίδιο βλακώδες είναι και το αρχικό επιχείρημα.

Επίσης αν είσαι πιστός ή πιστή, σίγουρα θα έχεις ακούσει για μια από τις Εντολές του Θεού που λέει "ου φονεύσεις".

Το "ου φονεύσεις" είναι αρκετά ξεκάθαρο και απ' όσο είμαι σε θέση να γνωρίζω δεν συνοδεύεται από κάποιον αστερίσκο ή επεξήγηση που να λέει "εκτός αν είναι ζώο και είναι νόστιμο και θέλεις να το φας".

Άλλωστε η δικαιολογία "είναι νόστιμο", από μόνη της, είναι εντελώς γελοία. Ακόμη και ο αρουραίος, η κατσαρίδα, η γάτα ή και ο άνθρωπος εν τέλει, αν μαγειρευτεί σωστά και με τα κατάλληλα μπαχαρικά, πιθανόν να είναι νόστιμος. Οι κανίβαλοι θα ξέρουν καλύτερα. Πάντως δεν νομίζω να έτρωγες έναν άνθρωπο ή έναν αρουραίο, απλώς και μόνο επειδή είναι νόστιμα. Οι άνθρωποι έχουν νου και σκέψη καθώς και ένα πολυσύνθετο συνηδεισιακό και ηθικό σύστημα που μπορεί να κρίνει πότε και πού πρέπει να μπαίνουν όρια.

8. Δεν περάσαμε από χιλιάδες χρόνια εξέλιξης και φτάσαμε στην κορυφή της τροφικής αλυσίδας, για να καταλήξουμε να τρώμε φυτά!

Καταρχάς, θα ήθελα να ρωτήσω, τι σε κάνει να πιστεύεις ότι βρίσκεσαι στην κορυφή της τροφικής αλυσίδας;

Ο άνθρωπος διαθέτει μεγάλη ευφυία, ναι. Από την άλλη όμως, είναι το μόνο είδος που καταστρέφει συστηματικά τον ίδιο τον πλανήτη, το σπίτι του. 'Αρα, μοιραία, καταστρέφει και τον ίδιο του τον εαυτό. Η ευφυία λοιπόν είναι σχετική. Αναλόγως πώς το βλέπει κανείς.

Μήπως είναι λόγω της δύναμης; Νομίζω πως ένας ελέφαντας ή μια τίγρης θα σε ξέκανε σε χρόνο ρεκόρ.

Είναι η ταχύτητα; Μπα... Είμαστε από τα πιο αργά όντα στον κόσμο. Ακόμη κι ένας σκύλος τρέχει γρηγορότερα.

Στην πραγματικότητα, αν ρίξεις έναν άνθρωπο στη ζούγκλα, μαζί με τα υπόλοιπα ζώα, οι πιθανότητες να επιβιώσει είναι ίδιες με αυτές ενός χρυσόψαρου σε ενυδρείο με πιράνχας.

Ο μόνος λόγος που ο άνθρωπος κυριαρχεί πάνω στα υπόλοιπα είδη είναι επειδή διαθέτει τεχνολογία. Όπλα και μηχανές. Από βιολογικής άποψης όμως, τίποτα δεν μας βάζει στην κορυφή της τροφικής αλυσίδας. Ένας κυνηγός που με καμάρι εξολοθρεύει ζώα στην ύπαιθρο, δεν θα ήταν ιδιαίτερα κυρίαρχος και χαμογελαστός αν δεν είχε όπλο κι έπρεπε να κυνηγήσει χρησιμοποιώντας μόνο το σώμα του, παίζοντας δηλαδή το παιχνίδι επί ίσοις όροις.

9. Οι αγελάδες θα σκάσουν αν δεν τις αρμέξεις

Είχα ακούσει κι εγώ αυτή την ιστορία όταν ήμουν παιδί, και το πίστεψα.

Όχι, οι μαστοί της αγελάδας δεν πρόκειται να σκάσουν αν δεν την αρμέξεις. Τίποτα παραπάνω και τίποτα λιγότερο δεν θα τους συμβεί, από ότι συμβαίνει σε μια γυναίκα αν το μωρό της σταματήσει να θηλάζει.

Σίγουρα, θα τρέχει λίγο γάλα από τις θηλές της και ίσως να πονάει λίγο, ακριβώς όπως συμβαίνει και με τις γυναίκες, αλλά πολύ σύντομα ο οργανισμός τους προσαρμόζεται και παράγει λιγότερο γάλα.

Η μητέρα αγελάδα δεν διαφέρει σε τίποτα από τη μητέρα γυναίκα. Το στήθος της θα παράγει όσο γάλα χρειάζεται το μωρό της, σταδιακά η ποσότητα θα μειώνεται μέχρι το μοσχαράκι να μην χρειάζεται άλλο γάλα, οπότε και η μητέρα σταματά να παράγει. Βεβαίως κάποιες φορές θα υπάρχουν άβολες στιγμές, πόνος ή ενοχλήσεις, αλλά σίγουρα δεν πρόκειται να σκάσει!

10.  Είμαι συνηθισμένος να τρώω κρέας, έτσι με μεγάλωσαν οι γονείς μου

Η δύναμη της συνήθειας είναι πράγματι απίστευτα μεγάλη και οπωσδήποτε το να παραδεχτούμε πως οι γονείς μας δεν έκαναν για εμάς το σωστό είναι πολύ δύσκολο. Οι γονείς μας έκαναν αυτό που πίστευαν ότι είναι το σωστό και αυτό τους δίνει κάθε δικαίωμα να θεωρούνται καλοί γονείς.

Ωστόσο απλά και μόνο επειδή κάτι "έτσι είναι", επειδή κάτι το κάνουμε εδώ και αιώνες, επειδή μας το δίδαξαν οι γονείς μας ή επειδή αποτελεί παράδοση, δεν σημαίνει απαραίτητα πως είναι και σωστό. Πολλοί άνθρωποι μεγάλωσαν με γονείς που ήταν ρατσιστές ή ομοφοβικοί. Αυτό σημαίνει ότι ο ρατσισμός δικαιολογείται και είναι αποδεκτός; Όχι.

Επίσης οι άντρες καταπίεζαν τις γυναίκες για αιώνες. Μπορούσαν ελεύθερα και χωρίς συνέπειες να τις δέρνουν, να τις κακομεταχειρίζονται και να τις έχουν κλειδωμένες στα σπίτια για να μαγειρεύουν και να κάνουν παιδιά. Δεν είχαν καν δικαίωμα ψήφου μέχρι μόλις πριν από λίγες δεκαετίες. Αυτό σημαίνει ότι η καταπίεση των γυναικών είναι σωστή;

Η δουλεία ήταν επίσης ευρέως αποδεκτή για χιλιάδες χρόνια. Κάθε ευυπόλυπτη οικογένεια, νοικοκύρηδες και οικογενειάρχες, ο καθένας μπορούσε χωρίς πρόβλημα να έχει τους δούλους του. Χρειάστηκε να χυθεί πολύ αίμα και να γίνουν πολλές εξεγέρσεις, μέχρι τελικά η δουλεία να απαγορευτεί.

Οι καιροί αλλάζουν, η ιστορία εξελίσεται διαρκώς, το ίδιο και οι άνθρωποι, επομένως απλώς και μόνο επειδή κάτι ΣΗΜΕΡΑ είναι αποδεκτό από την κοινωνία δεν σημαίνει ότι είναι και σωστό. Δεν χρειάζεται να κάνεις κάτι που σου φαίνεται λάθος, απλά και μόνο επειδή "έτσι είναι" ή επειδή το κάνουν όλοι οι υπόλοιποι.

Πηγή: http://siniparksi.blogspot.gr/2016/07/10-mhn.html