Κεχρί: πολύτιμο από την προϊστορική εποχή έως σήμερα

Στην Ελλάδα, οι περισσότεροι το γνωρίζουμε απλά ως "τροφή των πουλιών".

Στην πραγματικότητα το κεχρί είναι ένα τρόφιμο γεμάτο πολύτιμα συστατικά, το οποίο για αιώνες έθρεψε πολλούς λαούς, σε διάφορες γωνιές του κόσμου.

Το μέγεθός του είναι μικρό και το σχήμα του στρογγυλό. Εμείς γνωρίζουμε τις κίτρινες ποικιλίες του, όμως το κεχρί βγαίνει σε διάφορες ποικιλίες με χρώμα το οποίο παρουσιάζει διαβαθμίσεις από γκριζωπό μέχρι κόκκινο.

Προέλευση - Ιστορία

Το κεχρί θεωρείται ότι προέρχεται από τη Βόρεια Αφρική, ιδιαίτερα από την περιοχή της Αιθιοπίας, όπου και καλλιεργούνταν από τα προϊστορικά ακόμη χρόνια.

Υπάρχουν αναφορές στη Βίβλο, για τη χρήση του κεχριού σε τύπο άζυμου ψωμιού.

Η καλλιέργεια του κεχριού την προϊστορική εποχή επικρατούσε επίσης, έναντι της αντίστοιχης καλλιέργειας του ρυζιού και στις περιοχές όπου βρίσκονται σήμερα η Ινδία, η Κίνα και η Κορέα.

Η διαδεδομένη καλλιέργειά του στην Ανατολή έχει αποδοθεί στην μεγάλη του αντοχή σε συνθήκες ξηρασίας. Το 5000 π.χ. το κεχρί διέσχισε τη Μαύρη Θάλασσα και από την Ασία πέρασε στην Ευρώπη.

Το κεχρί ήταν γνωστό στους αρχαίους Έλληνες, οι οποίοι το καλλιεργούσαν συστηματικά και το χρησιμοποιούσαν κυρίως για την παρασκευή ψωμιού.

Το κεχρί ως παράδοση σε διάφορες φυλές ανά τους αιώνες

Προσπαθώντας να ξεδιπλώσουμε τα αρχαία μυστικά του μικρού αυτού σπόρου, το συναντάμε στην Ινδία με τη μορφή ενός επίπεδου ψωμιού που ονομάζεται "Bajari" ή "Bhakri" ή "Roti", ανάλογα με την περιοχή.

Στη Ρωσία το κεχρί παραδοσιακά τρώγεται ως χυλός- γλυκός, με την προσθήκη γάλακτος και ζάχαρης ή αλμυρός, σαν συνοδευτικό του βασικού γεύματος.

Στην Κίνα συνηθίζεται η κατανάλωσή του σε συνδυασμό με φασόλια, γλυκοπατάτες ή κολοκύθα. Η προσθήκη του σε σούπες βοηθάει τις μητέρες να δυναμώσουν μετά τον τοκετό και να παράγουν επαρκή ποσότητα γάλακτος για τα μωρά τους.

Στη Γερμανία, τρώγεται βραστό με μέλι και μήλα.

Κεχρί για την παραγωγή αλκοολούχου ποτού

Στην Ταϊβάν, την Ανατολική Αφρική και στο Νεπάλ με αλκοολική ζύμωση του κεχριού εξάγονται τοπικά αλκοολούχα ποτά.

Στα βαλκάνια, στις περιοχές της Ρουμανίας και της Βουλγαρίας, από το κεχρί παράγεται ένα ποτό που ονομάζεται "boza".

Για χορτοφάγους, αθλητές και άτομα με αλλεργία στη γλουτένη

Το κεχρί είναι μία από τις αγαπημένες τροφές των χορτοφάγων, γιατί με τις φυτικές του ίνες δημιουργεί αίσθημα πληρότητας στο στομάχι, ενώ ταυτόχρονα εφοδιάζει τον οργανισμό με καλής ποιότητας πρωτεΐνη.

Λόγω του μαγνησίου που περιέχει, το κεχρί είναι κατάλληλο για αθλητές που προπονούνται εντατικά. Ποδηλάτες και δρομείς μεγάλων αποστάσεων, οι οποίοι συχνά αντιμετωπίζουν κράμπες στα πόδια, μπορούν να ωφεληθούν από την κατανάλωσή του.

Το κεχρί δεν περιέχει γλουτένη, έτσι μπορεί να αντικαταστήσει το σιτάρι στο διαιτολόγιο ατόμων, τα οποία πάσχουν από κοιλιοκάκη ή άλλης μορφής αλλεργία στο σιτάρι.

Διατροφική αξία

Το κεχρί είναι μία καλή πηγή φυτικής πρωτεΐνης. Είναι επίσης πλούσιο σε βιταμίνες του συμπλέγματος Β, ιδιαίτερα νιασίνη, φολικό οξύ και Β6. Σημαντική είναι η περιεκτικότητά του σε σίδηρο, ασβέστιο, κάλιο, μαγνήσιο, κάλιο, χαλκό και ψευδάργυρο.

Οφέλη στην υγεία

◙   Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, το κεχρί είναι πλούσιο σε μαγνήσιο, ένα στοιχείο που προστατεύει την καρδιά μειώνοντας τον κίνδυνο για καρδιακή προσβολή.

Έρευνες έχουν δείξει ακόμα, ότι το μαγνήσιο ρίχνει την υψηλή πίεση του αίματος, ελαττώνει τη συχνότητα των κρίσεων ημικρανίας και βοηθά τους ασθενείς που πάσχουν από άσθμα.

◙  Οι λιγνάνες, που περιέχονται σε αφθονία στο κεχρί, μετατρέπονται από τα ωφέλιμα βακτήρια του εντέρου σε ουσίες που επίσης δρουν προστατευτικά για την καρδιά και παράλληλα μειώνουν την πιθανότητα εμφάνισης διάφορων ορμονοεξαρτώμενων τύπων καρκίνου, ιδιαίτερα του μαστού.

◙  Ένα ακόμη δυνατό σημείο του κεχριού είναι η μεγάλη περιεκτικότητά του σε φώσφορο, ένα ανόργανο στοιχείο που εκτελεί πληθώρα λειτουργιών στον οργανισμό.

Μεταξύ άλλων, ο φώσφορος είναι δομικό στοιχείο των οστών και των δοντιών, είναι συστατικό του ΑΤΡ (τριφωσφορική αδενοσίνη) της ενεργειακής δεξαμενής του οργανισμού, περιέχεται στα νουκλεϊκά οξέα και είναι συστατικό των κυτταρικών μεμβρανών.

◙  Οι φυτικές ίνες του κεχριού βοηθούν στη μείωση της πιθανότητας εμφάνισης λίθων στη χολή όχι μόνο με το να μειώνουν το χρόνο διέλευσης των τροφών από τον πεπτικό σωλήνα, αλλά και με το να μειώνουν την έκκριση των χολικών αλάτων τα οποία σε περίσσεια οδηγούν στο σχηματισμό πέτρας.

◙  Εξαιτίας των φυτικών ινών του, το κεχρί καθυστερεί την απορρόφηση σακχάρων στο έντερο, με αποτέλεσμα το επίπεδό τους στο αίμα να αυξάνεται σταδιακά και όχι απότομα. Έτσι, το κεχρί αποτελεί ιδανική τροφή για άτομα που πάσχουν από διαβήτη τύπου 2.

◙  Το κεχρί έχει την ιδιότητα να αυξάνει τα επίπεδα της σεροτονίνης στον οργανισμό και με αυτόν τον τρόπο ηρεμεί το σώμα και βελτιώνει τη διάθεση.

Πως καταναλώνεται

Για να το μαγειρέψετε, για κάθε μία κούπα κεχριού προσθέστε 2 κούπες νερό και μία κουταλιά ελαιόλαδο. Ο χρόνος που χρειάζεται για να βράσει είναι περίπου 20 λεπτά.

Όταν το κεχρί συνδυάζεται με όσπρια και ωμούς ξηρούς καρπούς δίνει πρωτεΐνη αντίστοιχή με αυτή του κρέατος. Ο παραπάνω συνδυασμός είναι μία καλή επιλογή που καλύπτει τις πρωτεϊνικές ανάγκες των χορτοφάγων ή ατόμων που για οποιονδήποτε λόγο αποφεύγουν τα ζωικά προϊόντα.

Προσθέστε σπόρους από κεχρί στο ψωμί και στα αρτοσκευάσματα ή ρίξτε το στο καστανό ρύζι (πρασόρυζο, σπανακόρυζο, γεμιστά, ντολμάδες) για να ανεβάσετε τη θρεπτική αξία του γεύματος.

Το κεχρί μπορεί να αποτελέσει ένα πολύ καλό πρωινό γεύμα, αν σε αυτό προσθέσουμε μέλι, κανέλα, ξηρούς καρπούς, σταφίδες και το αγαπημένο μας φρούτο κομμένο σε μικρά κομμάτια.

Ας διδαχθούμε από την Ιστορία

Το κεχρί είναι μία τροφή τόσο θρεπτική που η αξία του όταν προστεθεί στο καθημερινό μας διαιτολόγιο είναι πραγματικά ανυπολόγιστη.

Έρχεται σε εμάς από τα βάθη των αιώνων μετρώντας χιλιάδες χρόνια χρήσης του από αρχαίους πολιτισμούς.

Έτσι, μπορεί το κεχρί να συνεχίσει να χρησιμοποιείται σαν βασική τροφή για τα ζώα και τα πουλιά, αλλά ο σοφός άνθρωπος μαθαίνει να το χρησιμοποιεί σαν βασική τροφή και για τον εαυτό του.

Σύνταξη άρθρου: Βογιατζή Μαρία
skepsitrofikinisi