Το πιο σκοτεινό έγκλημα
Το τέρας της δημιουργίας έχει το δικαίωμα να χρησιμοποιεί τα ζώα για τη διασκέδασή του. Και πώς τα χρησιμοποιεί; Αποκεφαλίζοντας για στοίχημα πάπιες, χήνες και πετεινούς. Κυνηγώντας και πιάνοντας τα γελάδια με το λάσο για να τα "εξημερώσει", και σέρνοντάς τα ολόγυρα μέχρι να πεθάνουν. Φράζοντας τη μύτη με βαμβάκι και πασαλείβοντας με βαζελίνη τα μάτια των ταύρων πριν από τη θανάσιμη πάλη τους στην αρένα. Γκρεμίζοντας, στην Ισπανία, σε συγκεκριμένες γιορτές αγίων και με παρούσες τις εκκλησιαστικές αρχές ζωντανές κατσίκες και τα μικρά τους από το καμπαναριό.
Αλλά και στο μέλλον θα δικαιούται ο άνθρωπος να τυραννάει τα "υπόλοιπα πλάσματα της δημιουργίας" με αδιανόητα βάναυσες μεθόδους. Τα πειράματα σε ζώα είναι σύμφωνα με ορισμένους ειδήμονες άχρηστα για την ιατρική επιστήμη - και αυτό να μην ίσχυε, θα ήμουν σε κάθε περίπτωση αντίθετος. Αδιαμφισβήτητη, όμως, θεωρείται η αξία τους για την οικονομία. Για το Βατικανό, το οποίο σχετίζεται με εταιρείες φαρμάκων, το ειδεχθέστερο τούτο βασανιστήριο του κόσμου, αυτή η αδιάκοπη και μέχρι θανάτου αγριότητα, θεωρείται πράξη "ηθικά αποδεκτή".
Ακόμη και η αγιότης του ο Ιωάννης Παύλος Β' υποστήριξε στις 23 Οκτωβρίου 1982 πως τα ζώα "προφανώς μπορούν να είναι αντικείμενο (!) πειραμάτων", μια πρακτική που ο ινδουιστής Γκάντι είχε χαρακτηρίσει το "πιο σκοτεινό από όλα τα εγκλήματα". (Το έγκλημα αυτό μόνο το 1989 στη Γερμανία στοίχισε τη ζωή σε 2.640.000 ζώα, σύμφωνα με τους επίσημους και σαφώς μετριοπαθείς κυβερνητικούς υπολογισμούς).
Υπάρχουν βέβαια και κάποιοι ελάχιστοι λειτουργοί του Κυρίου που στιγματίζουν την εκκλησία για "προδοσία των ζώων", αλλά ταυτόχρονα προσπαθούν να δικαιολογήσουν και να ξεπλύνουν τον χριστιανισμό ή τουλάχιστον -όπως ο αξιόλογος οξφορδιανός θεολόγος Αντριου Λίνζι- το "πνεύμα του Ευαγγελίου", κάτι απολύτως αβάσιμο. Σε κανένα σημείο δεν δίδαξε ο Ιησούς την προστασία των ζώων - αντιθέτως σκότωσε δύο χιλιάδες. Σήμερα πολλοί προσπαθούν να διασώσουν την Παλαιά Διαθήκη. Αγνοώντας τις δεκάδες οργισμένες εντολές εξόντωσης, υπογραμμίζουν την υποτιθέμενη έγνοια της "γραφής" για τη ζωή, την αρχέγονη δημιουργική της γνώση, την κοινή δημιουργία ανθρώπου και ζώου κ.ο.κ. - τίποτε άλλο από αοριστίες που γρήγορα εκφυλίζονται σε αντιφατικά ψελλίσματα ή σε λόγια σαφώς υποκριτικά. Γιατί από τη Βίβλο προκύπτει καθαρά το ακριβώς αντίθετο συμπέρασμα.
Είναι όμως άτοπο να αγνοεί κανείς ότι οι ρίζες του κακού βρίσκονται στην Παλαιά Διαθήκη και στον χριστιανισμό και να ρίχνει την ευθύνη στο αποχριστιανοποιημένο οικονομικό σύστημα της νεωτερικότητας. Γιατί, όπως η θανάτωση των Εβραίων από τον Χίτλερ υπήρξε η ολέθρια συνέπεια της σχεδόν δισχιλιετούς αιματηρής καταδίωξής τους από τις εκκλησίες, έτσι και η υπεράνω πάσης περιγραφής σύγχρονη καταδίκη του ζώου δεν είναι τίποτε άλλα από την τεχνικά εξελιγμένη και τελειοποιημένη εκδοχή μιας αδιάκοπης γενοκτονίας που χαρακτηρίζει όλες τις χριστιανικές περιόδους, το αποτέλεσμα σε τελική ανάλυση εκείνης της αρχικής εντολής "Υποτάξτε τα ζώα", η μαζικότερη καταδίκη σε ανδραποδισμό και θάνατο.
Εδώ και δύο χιλιάδες χρόνια η χριστιανοσύνη καυχιέται ότι κατήργησε τη θυσία του ζώου. Αυτό είναι σωστό. Θυσίασε, ωστόσο, περισσότερα ζώα από κάθε άλλη θρησκεία - όχι πια στο όνομα του Θεού, αλλά στο όνομα της κοιλιάς της.
Καρλχάιντς Ντέσνερ
(από άρθρο του στην "Zeit", 22/8/1997)
ΟΡΙΟ
ΟΡΙΟΑΓΙΟΣ ΦΡΑΓΚΙΣΚΟΣ ΤΗΣ ΑΣΙΖΗΣ. Ο Άγιος αυτός της Καθολικής Εκκλησίας είναι μια φωτεινή εξαίρεση και αποτελεί ένα άλλοθι για τους αιώνες διώξεων και βασανιστηρίων των ζώων. Οι σχέσεις του με τα ζώα έχουν μυθοποιηθεί και ίσως έχουν καταγραφεί με υπερβολικούς τόνους. Το σίγουρο είναι ότι η επίσημη Δυτική Εκκλησία την εποχή του τον περιγελούσε και τον θεωρούσε ημίτρελο. "Ας κάνει κήρυγμα στα γουρούνια, αφού τόσο πολύ τα αγαπάει", σχολίαζε ο Πάπας Ιννοκέντιος Γ'.
ΑΓΙΟΣ ΜΑΜΑΣ. Η Ορθόδοξη Εκκλησία δεν έχει ανάλογη περίπτωση να επιδείξει, δηλαδή έναν Αγιο των ζώων. Μάταια αναζητούμε στο "Αγιολόγιον της Ορθοδόξου Εκκλησίας" κάποιον Άγιο με ειδική ζωοφλική ευαισθησία. Πολύ πρόσφατα έχουν αρχίσει να αναφέρονται ορισμένα ονόματα Αγίων για να καλύψουν το ενοχλητικό κενό. Πρόκειται για τους αγίους Μάμα, Μόδεστο, Τρύφωνα, Βλάσιο και Κόπρη.
Ο Αγιος Μάμας οφείλει το όνομά του στον τρόπο που αποκαλούσε τη θετή του μητέρα. Ο συναξαριστής του αναφέρει ότι είχε την ικανότητα να σαγηνεύει και ηρεμεί τα ζώα. Όμως εδώ υπάρχει μια παρεξήγηση. Η "Ευχή εις κτήνη" που έχει συντάξει ο Μάμας δεν αναφέρεται σε ζώα εν γένει, αλλά σε κοπάδια: "Μη επέλθη επί την ποίμνην αυτού ή την αγέλην των βοών αυτού διαβολική συμφορά ή άλλη τις νόσος." Πρόκειται, δηλαδή, για προστάτη των κτηνοτρόφων και όχι των ζώων. Η μνήμη του Αγίου γιορτάζεται στις 2 Σεπτεμβρίου.
ΑΓΙΟΣ ΜΟΔΕΣΤΟΣ. Υπήρξε αρχιεπίσκοπος Ιεροσολύμων και τιμάται στις 16 Δεκεμβρίου. Η παράδοση ιστορεί και τις δικές του καλές σχέσεις με τα ζώα. Ο συναξαριστής του αναφέρει ότι, όταν ήταν αρχιεπίσκοπος ο Μόδεστος, ψοφούσαν τα ζώα ενός μεγαλοκτηνοτρόφου της περιοχής, επειδή κάποιο φίδι φαρμακερό είχε μολύνει την τοπική πηγή. Ο Μόδεστος έκανε το "θαύμα" του. "Τα τε ζώα ανέστησε και τον όφιν ενέκρωσε και τον δαίμονα οφθήναι τοις παρούσιν ως κύνα εποίησε. " Μ' άλλα λόγια, σκότωσε το φίδι και μεταμόρφωσε το δαίμονα σε σκύλο ( λυσσασμένο προφανώς). Αυτή η εικόνα είναι λίγο αταίριαστη με τα σύγχρονα ζωοφιλικά στάνταρτ, αλλά τι να κάνουμε; Εγραψε κι ο Μόδεστος "Ευχή εις κτήνη". Πρόκειται όμως κι εδώ για ευχή υπέρ κτηνοτρόφων: "Ευλόγησον και πλήθυνον τα κτήνη ως ευλόγησας και επλήθυνας τα ποίμνια Αβραάμ, Ισαάκ και Ιακώβ, και πάντων σου των θεραπόντων."
Το επίσημο Αγιολόγιο της Εκκλησίας θεωρεί "ανάξια πίστεως και μυθώδη" όσα αναφέρουν οι συναξαριστές του Μόδεστου.
ΑΓΙΟΣ ΤΡΥΦΩΝ. Ο Τρύφων υπήρξε χηνοβοσκός κατά τον Γ' αιώνα. Πριν μαρτυρήσει για την πίστη του πρόφτασε να γίνει ονομαστός για την αγάπη του στα φυτά. Θεωρείται προστάτης των αμπελουργών και τιμάται την 1η Φεβρουαρίου. Έχει, μάλιστα, συντάξει και σχετική ευχή-εξορκισμό. Για να προστατεύσει τα φυτά, ο Τρύφωνας στρέφεται κατά των ζώων. Ζητεί από το Θεό να στείλει τον Αγγελό του για να πατάξει "παν φύλον και παν γένος κακούργων θηρίων, των αδικούντων την άμπελον, την χώραν τε και τον κήπον". Φυσικά αναφέρεται κυρίως σε έντομα, τα οποία κατονομάζει: "Κάμπη, σκώληξ, σκωληκοκάμπη, σκάνθαρος, βρούχος, ακρίς, επίμαλος, καλιγάρις, μακρόπους, μύρμηξ, φθειρ, ρυγίτης, ψυλλίτης, καυσοκόπος, ερυσίβη, κοχλοί." Θα λέγαμε, λοιπόν, ότι η ευχή του είναι ένα είδος θρησκευτικού παρασιτοκτόνου.
ΑΓΙΟΣ ΒΛΑΣΙΟΣ. Ο Ιερομάρτυς Βλάσιος που τιμάται στις 11 Φεβρουαρίου έζησε καιρό σε σπήλαια και σύμφωνα με τον συναξαριστή του είχε την ικανότητα να εξημερώνει τα άγρια ζώα και έτσι να μην του επιτίθενται. "Τα άγρια των ζώων εξημερούμενα διά της ευλογίας του Αγίου, χειροήθη εφαίνοντο."
ΑΓΙΟΣ ΚΟΠΡΙΣ. Το όνομά του το έλαβε από την κοπριά, επειδή γεννήθηκε μέσα σε περιττώματα, έξω από μια μονή την ώρα που καταδίωκαν τη μητέρα του. Μάλλον εκεί πρέπει να αναζητήσουμε και τη σχέση του με τα ζώα. Έζησε όλη τη ζωή του μέσα στη μονή, υπό την προστασία του κοινοβιάρχη Θεοδόσιου. Η μνήμη του γιορτάζεται στις 24 Σεπτεμβρίου.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ
Karheinz Deschner "Das schwaerzeste aller Verbrechen" (εφημερίδα Die Zeit, 22.8.1997). Πολεμικό άρθρο του γερμανού ιστορικού που έχει ειδικευθεί στην κριτική των σκοτεινών πλευρών του Χριστιανισμού και της Εκκλησίας. Το κλασικό πολύτομο έργο του ασχολείται με τα "Εγκλήματα του Χριστιανισμού".
Θεοδώρου Ι. Ψαριώτου, "Χρήστες ή καταχραστές; Εκκλησία και φυσικό περιβάλλον" (εκδόσεις Αποστολικής Διακονίας, Αθήνα 1996). Συλλογή κειμένων που ακούστηκαν τα τελευταία χρόνια από εκκλησιαστικούς ραδιοφωνικούς σταθμούς ή δημοσιεύτηκαν σε εκκλησιαστικά περιοδικά. Ο συγγραφέας τους, γεωπόνος και εκπαιδευτικός, επιχειρεί μια πρωτότυπη "οικολογική ανάγνωση" των εκκλησιαστικών κειμένων, στην οποία βασίζει και τη θέση του για τη θετική στάση της εκκλησίας προς τα ζώα.
"L' animal, son histoire et ses droits" ( αφιέρωμα του περιοδικού "Le debat", 27/1983, εκδόσεις Gallimard). Με αφορμή την όλο και πιο μαζική συνύπαρξη ανθρώπων και (κατοικίδιων) ζώων στις σύγχρονες πόλεις, το αφιέρωμα αυτό παρουσιάζει και σχολιάζει την παρουσία των ζώων στην ιστορία, τη φιλοσοφία και τη λογοτεχνία. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η αναφορά στις απόπειρες να επεκταθούν στα ζώα τα δικαιώματα του ανθρώπου.
Σωφρονίου Ευστρατιάδου, "Αγιολόγιον της Ορθοδόξου Εκκλησίας" (έκδοση της Αποστολικής Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, 1995). Η κατά τα λοιπά αναλυτική αναφορά στους αγίους που θεωρούνται προστάτες των ζώων δεν περιλαμβάνει την παραμικρή νύξη στη ζωοφιλία τους.
Piers Beirne, "The Law is an Ass: Reading E. P. Evans' The Medieval Prosecution and Capital Punishment of Animals" . Η μελέτη αναφέρεται στη μεσαιωνική πρακτική, σύμφωνα με την οποία τα ζώα θεωρούνταν υπεύθυνα για εγκληματικές πράξεις, καταδιώκονταν και καταδικάζονταν στην εσχάτη των ποινών.
ΔΕΙΤΕ
Η Βίβλος (The Bible) του Τζον Χιούστον (1966). Η κλασική υπερπαραγωγή εικονογραφεί τα πρώτα επεισόδια της Παλαιάς Διαθήκης, μέχρι την παρά τρίχα θυσία του Αβραάμ. Η σκηνές από την κιβωτό δεν αποδίδουν σωστά το αυστηρό πνεύμα της Γραφής.
Πηγές: