…κάθε χώρος, κάθε μέλισσα που βουίζει, κάθε σημείο της γης αποτελεί κάτι ιερό - …Αποτελούμε μέρος της γης και η γη αποτελεί μέρος της δικής μας ύπαρξης. Τα ευωδιαστά λουλούδια είναι αδέλφια μας. Ο τάρανδος, το άλογο, ο μεγάλος αετός, είναι αδελφοί μας. Οι ψηλοί βράχοι, τα αφρισμένα κύματα του ποταμού, ο χυμός των αγριολούλουδων, η θερμότητα του σώματος του αλόγου και των ανθρώπων ανήκουν όλα στην ίδια οικογένεια.
Seattle-αρχηγός των Ινδιάνων φυλής Ντουάμις

Τρίτη 25 Μαρτίου 2008

Τι σημαίνει επιτέλους αυτό το Vegetarianism;

Επιστημονική ομάδα Κρατικού Ιατρικού Πανεπιστημίου Πέρμης
Α.Γ.Περεβάλοβ
Η.Η.Δομπροσέρδοβα
Λ.Σ.Κορόβκα
Β.Γ.Νοβοσέλοβ




Οι τροφές που παράγουν και καταναλώνουν οι άνθρωποι χωρίζονται σε ζωικές και φυτικές. Στις τροφές ζωικής προέλευσης κατατάσσονται το κρέας, τα αυγά, το γάλα και όλα τα παραγωγά του. Στις τροφές φυτικής προέλευσης κατατάσσονται τα δημητριακά, όσπρια, λαχανικά, βατόμουρα, φρούτα, μπαχαρικά και άλλα χόρτα.

Το σύστημα διατροφής, το οποίο επιτρέπει κατανάλωση τροφών μόνο φυτικής προέλευσης ονομάζεται vegetarianism (vegetation - λατ. φυτικό). Στα πρόσωπα που είναι οι οπαδοί του βετζετεριανισμού υπάρχουν αυστηρά χορτοφάγοι (φυτοφάγοι) ή αρχαίοι vegetarian, οι οποίοι τρέφονται αποκλειστικά με φυτικές τροφές και νεοχορτοφάγοι, οι οποίοι συμπληρώνουν το τραπέζι τους με γάλα ή με αυγά, ή με το ένα ή με το άλλο συνάμα (ωολακτοχορτοφάγοι).

Το vegetarianism εμφανίστηκε στα αρχαία χρόνια. Μερικοί ανθρωπολόγοι θεωρούν, ότι ο πρώτος vegetarian (βετζετέριαν) ήταν ο προϊστορικός άνθρωπος και μόνο η εμφάνιση των παγετώνων τον ανάγκασαν να τρέφεται με ζωικές τροφές. Όμως η εμφάνιση της συνειδητής χορτοφαγίας έχει σχέση με θρησκευτικούς - ηθικούς σκοπούς.

Θρησκείες, οι οποίες απαγορεύουν κατανάλωση κρέατος, υπάρχουν στη γη πάνω από δύο χιλιάδες χρόνια. Έτσι οι Έλληνες, οι οποίοι δώσανε στον κόσμο την επιστήμη, τη φιλοσοφία, την τέχνη, τρεφότανε περισσότερο με φυτικές τροφές.

Πατέρα δικής τους διδασκαλίας οι χορτοφάγοι θεωρούν τον διάσημο εκπρόσωπο της αρχαίας ελληνικής σκέψης Πυθαγόρα, ο οποίος όχι μόνο απέφευγε την κατανάλωση κρέατος και δεν μπορούσε να αντέξει να βλέπει τους κρεοπώληδες και τους μάγειρες, αλλά και στους άλλους απαγόρευε να προκαλούν βάσανα ή να φέρουν θάνατο στα ζώα.

Έχουν ενδιαφέρον οι νηστείες στη θρησκεία των χριστιανών, κατά τη διάρκεια των οποίων απαγορεύεται η κατανάλωση τροφών ζωικής προέλευσης. Όμως οι νηστείες στον χριστιανισμό κάθε άλλο, παρά είναι vegetarianism. Ο χριστιανισμός βασίζεται στη σκέψη, ότι στην ανθρώπινη φύση έχει διαταραχτεί η αρμονία μεταξύ σάρκας και ψυχής, η σάρκα προσπαθεί να κυριαρχήσει πάνω από την ψυχή. Γι αυτό στον άνθρωπο χρειάζεται να εφαρμοστούν οι πιο απλοί μέθοδοι αυτοσυγκράτησης. Οι νηστείες καθιερώθηκαν από την εκκλησία με σκοπό να διατηρούνται στον χριστιανό οι πνευματικές και ηθικές επιδιώξεις πάνω από τις συναισθηματικές.

Όμως η φιλοσοφία της χορτοφαγίας είναι άλλη. Παραδείγματος χάριν vegetarianism στην Ινδία διαμορφώθηκε στα μέσα της πρώτης χιλιετίας σαν διαμαρτυρία των κυρίαρχων θρησκευτικών σχολών ενάντια στη θυσία των ανθρώπων και των ζώων.
Το υπέρτατο ον δεν μπορεί να ζητάει την αφαίρεση ζωής από τους πιο αδύναμους. Στο βουδισμό η άρνηση στην κατανάλωση κρέατος παρακινήθηκε από τη συμπόνια προς όλα τα ζωντανά. Στον ινδουισμό είναι η ιδέα, ότι ο κόσμος των ζώων έχει μέσα του τη λοξότητα, το σκότος και ανικανότητα στην πνευματική ανάπτυξη. Ο άνθρωπος, ο οποίος καταναλώνει κρέας, υποστηρίζουν οι ινδουιστές, συσσωρεύει μέσα του τη δύναμη του σκότους. Η ιδέα του ινδουισμού μπήκε στο δόγμα των κρισνιτών.

Οι περισσότερα πεπεισμένοι χορτοφάγοι είναι οι τζαϊνιστές. Ο κυρίαρχος πνευματικός σκοπός αυτής της πίστης είναι η απελευθέρωση ψυχής από τους υλικούς δεσμούς. Ο άνθρωπος πρέπει να επιδιώκει την απελευθέρωση από την εξάρτηση στον κόσμο των παθών και η βία προς τα ζώα είναι η μανία του σκότους.

Στον τζαϊνισμό το vegetarianism είναι περισσότερο αυστηρό. Αποκλείονται από τη διατροφή όχι μόνο το κρέας, τα αυγά, το γάλα, αλλά και το μέλι, γλυκά φρούτα, κβάς (ένα παραδοσιακό αναψυκτικό), αλκοόλ - όλα που προκαλούν τη ζύμωση, γιατί και οι μικροοργανισμοί είναι ζωντανές υπάρξεις.
Θεωρείται, ότι η αναγέννηση του βετζετεριανισμού στην Ευρώπη έγινε περίπου στα μέσα του 19 αιώνα. Γι αυτό μαρτυρούν η μεγάλη προπαγάνδα της χορτοφαγικής διατροφής σε κείνα τα χρόνια - άνοιξαν πολλά εστιατόρια στο Λονδίνο, Βερολίνο, δημιουργήθηκαν αλυσίδες ξενοδοχείων για χορτοφάγους στην Ελβετία, Γαλλία, Ιταλία και Ισπανία. Μεγάλη διάδοση των ιδεών τις χορτοφαγικής διατροφής έφτασε και στη Ρωσία όπου βρήκαν θερμούς υποστηρικτές.

Ο Λ. Ν. Τολστόι έφτασε στο σημείο να ονομάσει τη φιλοσοφία της χορτοφαγίας σαν «ηθικό κίνημα της ανθρωπότητας»
Όμως, όταν ακόμα και στις αρχές του 19 αιώνα στη φιλοσοφία τις χορτοφαγίας βάζανε τη θρησκευτική, την ηθική, την ανθρωπιστική επιχειρηματολογία, σήμερα όμως στον πολιτισμένο κόσμο στο πρώτο πλάνο βγαίνουν οι λόγοι για τη διατήρηση της καλής υγείας και την αύξηση της διάρκειας ζωής.

Οι αλλαγές του τρόπου διατροφής, η μετάβαση στη χορτοφαγική διατροφή αλλάζουν σημαντικά τους δείκτες της φυσικής και της ψυχικής κατάστασης του ατόμου. Όπως ανακοινώθηκε ακόμα και το 1974 στο «Περιοδικό της Αμερικανικής Διαιτητικής Εταιρίας’’, από τους 100 νέους ανθρώπους στους 51, με το που έγιναν φυτοφάγοι ελαττώθηκε το βάρος του σώματος, στους 32 ρυθμίστηκαν οι περίοδοι των κενώσεων, στους 60 βελτιώθηκε η διάθεση, στους 53 οξύνθηκε η όραση, βελτιώθηκε η ακοή, η όσφρηση, οι 53 είχαν πιο καλή μυρωδιά του σώματος, στους 40 είχαν πιο σπάνιες περιπτώσεις, που είχαν πονόλαιμους και λιγότερα κρυολογήματα, σε πολλούς εξαφανίστηκαν ζαλάδες, τα φουσκώματα των εντέρων, η ευθραυστότητα των νυχιών και τριχόπτωση.

Το κύρος της Ρωσικής ιατρικής ακαδημαϊκός Π. Κ. Ανόχην έγραφε «Η συχνότητα των περισσότερων θανάτων από στεφανιαίους νόσους σε οποιαδήποτε ευρωπαϊκή χώρα, για παράδειγμα στα τελευταία 60 χρόνια, έχει άμεση σχέση με το ποσοστό κατανάλωσης κρέατος, βουτύρου, αυγών και του γάλακτος, όσο περισσότερο, τόσο συχνότερα».

Αποδείχτηκε ότι στους ανθρώπους, οι οποίοι καταναλώνουν μόνο φυτικές τροφές η αρτηριακή πίεση είναι χαμηλότερη απ’ αυτούς που προτιμάνε κρέας και ανάμικτη τροφή. Εκτός από αυτό, από την επίδραση των τροφών φυτικής προέλευσης γίνονται ευεργετικές αλλαγές φυσικοχημικής ιδιότητας του αίματος, που ελαττώνει σημαντικά το ρίσκο καρδιαγγειακών νοσημάτων.

Ο γνωστός εθνικός διαιτολόγος M.H.Πέβζνερ επισήμανε: «Άνθρωποι, οι οποίοι καταναλώνουν κρέας κουράζονται 2-3 φορές γρηγορότερα από αυτούς, οι οποίοι παίρνουν τις πρωτεΐνες από τις άλλες πηγές (τυρί, γάλα, καρύδια, όσπρια). Ξέροντας αυτό, δεν πρέπει να μας εκπλήξει, ότι ακόμα και σήμερα το κρέας είναι στο μενού των αθλητών, οι οποίοι αγωνίζονται σε τέτοια αθλήματα, όπου η αντοχή είναι το κυρίαρχο στοιχείο».

Δεν γίνεται απότομα, μέσα σε μια μέρα να περάσεις από την κρεατοφαγία στη χορτοφαγία. Αυτή η διαδικασία μπορεί να πάρει μήνες ή ακόμα και χρόνια. Όλα εξαρτώνται από την ηλικία του ανθρώπου, την επαγγελματική του δραστηριότητα και τη δύναμη των τροφικών του συνηθειών. Καλύτερα να μειώνεις την ποσότητα του κρέατος στα γεύματα σιγά-σιγά.

Είναι αμφίβολο, ότι πρέπει να θεωρούμε τις εκκλήσεις μετάβασης στη χορτοφαγία σαν ένα βήμα πίσω. Ίσα-ίσα η φιλοσοφία τις σύγχρονης χορτοφαγικής διατροφής εμπλουτίστηκε με γνώσεις του ρόλου ξεχωριστών δομικών στοιχείων της τροφής στη διατήρηση υγείας του ανθρώπου.

Εάν θα κάνουμε την ανάλυση των συμβουλών των σύγχρονων επιστημόνων, οι οποίες έχουν σαν στόχο την προφύλαξη από τις «αρρώστιες του πολιτισμού», τότε γίνεται αντιληπτό, ότι η προληπτική κατεύθυνση των διατροφικών μας προτιμήσεων θα ήταν δυνατή στην περίπτωση που αυτές θα εμπλουτιστούν με δραστικά βιολογικά συστατικά, τα οποία υπάρχουν στη φυτική τροφή και στα γαλακτοκομικά. Παραδείγματος χάριν, όπως επισήμανε ο προφέσορας Κ.Σ.Πετρόβσκϊ, για προφύλαξη από διάφορες αρρώστιες, πρέπει να αυξηθεί η λιποτροπική, αντιοξειδωτική, βιταμινούχα και μεταλλοστοιχειακή (μέταλλα +ιχνοστοιχεία) δράση της διατροφής.

Απόδοση από το βιβλίο της Πέρμης
«Τα μυστικά της ηλιακής τροφής»
Βασίλης Καφαταρίδης

Δεν υπάρχουν σχόλια: